Afganistan

Afganistan, resmi adıyla Afganistan İslam Cumhuriyeti Asya’da denize sınırı olmayan bir ülkedir. Orta Asya’da bulunur ama etnik ve kültürel bağlarından dolayı bazı kaynaklar tarafından Orta Doğu’da kabul edilir. Doğu ve güneyde Pakistan, batıda İran, kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan ile çevrilidir.

Batı ve doğu arasındaki yolların kesişme noktasında bulunan Afganistan, bir etnik grup ve kültürler mozaiğidir. Ticaretin merkez noktalarından birinde olan Afganistan, bu stratejik konumu nedeniyle tarih boyunca İranlılar, Yunanlılar, Araplar, Türkler, Moğollar, İngilizler ve Sovyetler gibi çeşitli ulusların istilasına uğramıştır.

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 31,056,997 (2006 Temmuz ayı tahmini) Yaş yapısı: 0-14 yaşlarda: %44.6 (erkek 7,095,117/kadın 6,763,759) 15-64 yaşlarda: %52.9 (erkek 8,436,716/kadın 8,008,463) 65 yaş ve üzerinde: %2.4 (erkek 366,642/kadın 386,300) (2006 tahmini) Nüfus artış oranı: %2.67 (2006 tahmini) not: Bu oran İran mültecilerini de kapsar. Mülteci sayısı: 23.06 mülteci/1,000 nüfus (2004 tahmini) Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.05 erkek/kadın 15 yaş altı: 1.05 erkek/kadın 15-64 yaşlarında: 1.05 erkek/kadın 65 yaş ve üzeri: 0.95 erkek/kadın toplam nüfusta: 1.05 erkek/kadın (2006 tahmini) Bebek ölüm oranı: 160.23 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini) Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 43.34 yıl erkeklerde: 43.16 yıl kadınlarda: 43.53 yıl (2006 tahmini) Ortalama çocuk sayısı: 6.69 çocuk/1 kadın (2006 tahmini) HIV/AIDS – hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.01(2001 verileri) Ulus: Afgan Nüfusun etnik dağılımı: Pestunlar %42, Tacikler %27, Hazaralar %9, küçük etnik unsurlar (Aymaklar, Türkmenler, Beluciler ve diğerleri) %13, Özbekler %9 Dinler: Sünni Müslümanlar %80, Şii Müslümanlar %19, diğerleri %1 Dil: Resmi dil Pestuca ve Tacikçedir. Nüfusun %35 i Pestuca, %50 si Farisice (Dari), %11 i Özbekce ve Türkmence, %4 ü Belucice ve Pasice) ve diğer azınlıkların dillerinde konuşmaktadır. Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler toplam nüfus: %36 erkeklerin: %51 kadınların: %21 (1999 tahmini)

Demografi

Yüzölçümü yaklaşık Fransa kadar olan Afganistan’ı Hindikuş ve Pamir sıradağı zincirleri kuzey ve güney olmak üzere iki bölüme ayırır. 1979’da, Sovyet-Afgan Savaşı öncesi yaklaşık 15 milyon nüfusu bulunan Afganistan’ın 2006 itibariyle tahmini nüfusu 31 milyon’dur.Halkın çoğunluğu Sünni olmak üzere tamamı Müslümandır.

Başkent Kabil ülkenin en büyük kentidir; diğer önemli kentler batıda Herat, güneyde Kandahar ve kuzeyde Mezar-ı Şerif’tir. Yerel ve ulusal düzeyde bütünleşmenin zayıf olduğu Afganistan’da coğrafi engellerin yanında toplumsal hayatın da büyük sorunları vardır. Okuma yazma oranı yüzde 10 civarında olan Afganistan fert başına düşen gelir bakımından da dünyanın en yoksul ülkeleri arasındadır.

Etnik Gruplar; Peştun: % 42, Tacik: % 27, Hazara: % 9, Özbek: % 9, Aymak: % 4, Türkmen: % 3, Beluci: % 2, Diğer: % 4.

Ekonomik Göstergeler:                                                                                                                                                   Ekonomiye genel bakış: Afganistan kara il çevrili bir ülkedir, ekonomisi tarıma ve hayvancılığa (koyun ve keçi yetiştirmeye) bağlıdır. İş gücü: 15 milyon (2004 verileri) Sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %80, endüstri %10, hizmet %10 (2004 verileri) Endüstri: Küçük çapta tekstil, sabun, mobilya, ayakkabı, gübre, çimento; el yapımı halılar; doğal gaz, yağ, kömür, bakır işletmeleri. Elektrik üretimi: 905 milyon kWh (2003 tahmini) Elektrik tüketimi: 1.042 milyar kWh (2003 tahmini) Elektrik ihracatı: 0 kWh (2001 tahmini) Elektrik ithalatı: 200 milyon kWh (2003) Tarım ve hayvancılık ürünleri: haşhaş, buğday, meyveler, fındık; yün, deri İhracat tutarı: 471 milyon$ (2005 verileri) İhracat ürünleri: haşhaş, meyve ve fındık, el yapımı halılar, yün, pamuk, deri, değerli taş ve mücevherler. İhracat ortakları: Pakistan, İran, Almanya, Hindistan, Birleşmiş Krallıklar, Belçika, Lüksemburg, Çek Cumhuriyeti İthalat tutarı: $3.87 milyar (2005 verileri) İthalat ürünleri: Yabancı sermaye, yiyecek ve petrol ürünleri, cok sayıda tüketim malı İthalat ortakları: Pakistan, İran, Japonya, Singapur, Hindistan, Güney Kore, Almanya Dış borç tutarı: 8 milyar $ (2004 verileri) Para birimi: afgani (AFA) Para birimi kodu: AFA Mali yıl: 21 Mart – 20 Mart

Ulaşım ve Taşımacılık

Demiryolları: toplam: 24.6 km Karayolları: toplam: 21,000 km asfalt: 2,793 km asfalt olmayan: 18,207 km (1998 tahmini) Su yolları: 1,200 km Boru hatları: 180 km Limanları: Keyrabad, Shir Khan Hava alanları: 45 (2000 tahmini) Helikopter alanları: 3 (2000 tahmini)

Almanya Federal Cumhuriyeti

Almanya Federal Cumhuriyeti ya da kısaca Almanya (Almanca: Bundesrepublik Deutschland) orta batı Avrupa’da yer alan bir devlettir. Kuzeyinde Kuzey Denizi, Danimarka, Baltık Denizi, doğusunda Polonya ve Çek Cumhuriyeti, batısında Lüksemburg, Belçika, Hollanda, Fransa ve güneyinde Avusturya ve İsviçre bulunur.

Almanya, 16 eyaletten oluşan federal bir devlettir.Başkent ve hükumet merkezi Berlin’de bulunmaktadır. Ulusal birlik 1871 Franco-Prusya Savaşı sonrası sağlanmıştır. II.Dünya Savaşı sonrası Doğu Almanya ve Batı Almanya olarak ikiye bölünen ülke 1990’da tekrar birleşmiştir. Almanya,Avrupa Birliği’nin kurucu ülkelerindendir ve 82 milyondan fazla nüfusu ile Avrupa Birliği’nin en kalabalık ülkesidir.

Yönetim: Almanya’nın devlet yapısı anayasal federal cumhuriyet’tir. Devlet; cumhuriyet, demokrasi, federalizm, hukuk devleti ve sosyal devlet beşli temel üzerine kuruludur. Başkanı federal cumhurbaşkanıdır. Görevi politik bir karar alma yetkisi olmadan devleti temsil etmektir, görev süresi beş yıldır ve ikinci kez seçilebilir. Bundestag (Federal Meclis) ülkenin ana yüksek yasama organıdır. Şu anda görevde bulunan 16. Federal Meclis’te 614 milletvekili bulunur. Bu milletvekilleri dört yılda bir seçilir ve Alman halkını temsil eder. Seçim sistemi çoğunluk ve nispi temsil sistemlerinin bir karışımıdır.

Almanya Federal Cumhuriyeti toplam 16 eyaletten oluşur. 10’u eski eyaletler diye tabir edilen birleşmeden önceki batıdaki eyaletlerdir. Bunlar Bavyera, Baden-Württemberg, Hessen, Bremen, Hamburg, Aşağı Saksonya, Kuzey Ren-Vestfalya, Rheinland-Pfalz, Saarland ve Schleswig-Holstein’dir. Birleşimden sonra 6 yeni eyaletlerin katılımı ile eyalet sayısı 16 çıkmıştır. Her eyaletin bir meclis ya da senatosu (Landeshaus / Senat) bir de bir eyalet hükümeti (Landesregierung) vardır. Her eyalet özerk yönetim kazalarına (Almanca Kreis; adlarını genelde tarihi derebeylerinden alır) ayrılırlar. Her kaza ise belediye ve muhtarlık bölgelerine (Stadt – Gemeinde) ayrılır. Burada da belediye veya şehir meclisleri bulunur ve yerel seçimlerde seçilen belediye başkanı tarafından yönetilirler. Şeçmen ve seçilme yaşı 18’dir. Yerel seçme hakkı sadece AB yurttaşlarına tanınır.

Ülke 16 eyalete, eyaletler; yönetim bölgelerine, ilçelere, beldelere veya ilçeden bağımsız hareket eden şehirlere (kreisfreie Städte: kent-ilçe) ayrılır. Hamburg, Bremen ve Berlin şehir eyaletler olmakla birlikte, kendi içinde idari açıdan bölünmezler. Eyaletlerin kendi yasama, yürütme ve yargı organları bulunur. Ayrıca yerel yönetimlerle ilgili düzenleme yapma yetkisi de eyaletlerdedir. Bu 16 eyaleti temsil eden, yasaların yapılmasına ve kısmen federal devlet yönetimine katılan anayasal organ Federal Konsey (Bundesrat)’dır.

Federal Hükümet (Bundeskanzler), Federal Meclis tarafından seçilen ve bu meclise karşı sorumlu olan başbakan yani Şansölye(Bundeskanzler) ve federal bakanlardan (Bundesminister) oluşur. Kabineyi, aynı zamanda çoğunluk partisinin lideri olan başbakan kurar, bakanlarını seçer ve göreve atanmalarını ya da görevden alınmalarını cumhurbaşkanına (Bundespräsident) önerir.

Almanya Federal Hükümet İdare Merkezi (Bundeskanzler)Federal Almanya Başbakanları ve Görev Süreleri:

Konrad Adenauer, CDU (1949-1963) +
Ludwig Erhard, CDU (1963-1966) +
Kurt Georg Kiesinger, CDU (1966-1969) +
Willy Brandt, SPD (1969-1974) +
Helmut Schmidt, SPD (1974-1982)
Helmut Kohl, CDU (1982-1998)
Gerhard Schröder, SPD (1998-2005)
Angela Merkel, CDU (2005-)

Bundestag’da temsil edilen partiler (alfabetik olarak):

Birlik 90/Yeşiller (Genelde “Yeşiller” olarak adlandırılır)
CDU – Hristiyan Demokrat Birliği
CSU – Hristiyan Sosyal Birliği (CDU’nun kardeş partisidir ve sadece Bavyera Eyaletinde temsil edilir)
FDP – Hür Demokrat Parti (“Liberaller” olarak adlandırılır)
PDS – Demokratik Sosyalist Parti
SPD – Almanya Sosyal Demokrat Partisi

Federal Almanya Cumhuriyeti’nin anayasası, bireyin garanti altına alınan temel haklarını kapsar: “İnsanın onur ve haysiyeti dokunulmazdır. Tüm devlet erki ona saygı göstermek ve onu korumakla görevlidir” (Federal Almanya Anayasası, Madde 1, Paragraf 1).

Coğrafya

Güneyde Alp Dağları’ndan (en yüksek noktası 2.962 m’lik Zugspitze) kuzeyde Kuzey Denizi ve Baltık Denizi’ne kadar uzanır. Ortadaki ormanlık alanlar ve batıdaki alçak alanlardan (en alçak noktası: Neuendorfer/Wilstermarsch -3,54 m) Avrupa’nın önemli akarsuları Ren, Tuna ve Elba geçer. Bu nehirler yüzyıl içinde nehirlerin ıslahı ve mükemmel kanal sistemi sonuçu ülkeyi ağ gibi saran otoyollardan (Autobahn) sonra gelen en önemli nakliyat yollarıdır.

Almanya Federal Cumhuriyeti 16 eyaletten oluşur. Devlet sorumluluğu taşıyan bu eyaletlerin kısmen uzun bir geleneği vardır. Almanya her zaman çeşitli eyaletlerden oluşmuş, ancak haritası yüzyıllar boyunca sık sık değişikliğe uğramıştır.

Federe eyaletler, bugünkü şekilleriyle genel olarak 1945’ten sonra kurulmuşsa da, eski bölgesel ilişkiler ve tarihsel sınırlar kısmen dikkate alınmıştır.

Almanya (Federal Almanya Cumhuriyeti) 1990 yılında birleşinceye kadar 10, daha sonra Saar Bölgesi’nin 1 Ocak 1957’de tekrar ülkeye katılmasından sonra, batılı devletlerin (Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Fransa) işgal bölgelerinde kurulmuş olan 8 eyaletten oluşuyordu. Sovyet işgal bölgesinde de savaş sonrasında daha sonraki Demokratik Alman Cumhuriyeti (DDR) topraklarında 6 eyalet kuruldu. Ama bunlar 1952 yılında toplam 14 il haline getirildi. 18 Mart 1989’da yapılan ilk serbest seçimden sonra 5 federe eyaletin yeniden kurulması kararlaştırldı. Bu eyaletler genellikle 1939’dan önceki şekillerini aldılar. 3 Ekim 1990’da DDR, dolayısıyla da Brandenburg, Mecklenburg-Vorpommern (Önpomeranya), Saksonya, Saksonya- Anhalt ve Thüringen Eyaletleri Almanya Federal Cumhuriyeti’ne katıldı. Doğu Berlin de Batı Berlin ile birleşmiştir.

Spor

1972 Münih Yaz Olimpiyat’ı yanında tarihinde önemli dev spor şölenlerine ev sahipliği yapan ülkedir. En son 2006 yılında Futbol Dünya Şampiyonası (FİFA) Almanya’da düzenlemiştir.

Almanlar sporu seven bir ulus olup, özellikle futbolun önemli bir yeri vardır. Diğer spor dalları federasyonlara bağlı binlerce spor klupleri ve bunların üyeleriyle organize olmuşlardır.

Alt yapıya çok önem verilir. Her yerleşim bölgesinde açık ve kapalı spor tesisleri göze çarpar. Futbol dışında özellikle jimnastik dalları ve özellikle masa tenisi, buz hokeyi, voleybol, eltopu sevilen spor dalları olarak sıralanabilir.

Mevsim sporları içinde kayak, ski, slalom kayak, curling yanında bisiklet, yüzme, atletizm gibi sporlar büyük ilgi çekmektedir.

Bisiklet’te de ünlü Tour de France bisiklet yarışmasını kazanmış veya iyi dereceye girmiş ünlü (Jan Ullrich ve Erik Zabel) yarışcıları da vardır.

Motor sporlarında ise Formula 1 yarışlarının yapıldığı Hockenheim pisti dışında Nürburg Ring, Oschersleben ve Lausitzring önemli pistlerden sayılır. Bu ilgi sonucu Schumacher kardeşler, Nico Rosberg, Nick Heidfeld gibi yarışcıları ünlenmiştir.

DTM (Deutsche Tourenwagen Meisterschaft) ve ADAC-Touring sürat araba yarışmaları da bu önemli motor sporları arasında olur. DTM 2005 yılında İstanbul Otodrom´da yapıldı.

Ekonomi

Almanyanın tarihsel bir ekonomi gelişmesi vardır. Roma imparatorluğundan miras kalmış mükemmel bir yol düzeni. Şehirlerde alt yapı ve kanalizasyon sistemleri, nehirlerin ve havzaların ıslah olması sonucu, mükemmel ve hızlı nehir nakliyatı. Kömür havzaların bulunup açılması. Bütün bunlar buhar makinesinin icadından başlayarak bugüne Avrupa’nın en başlı ülkesi durumuna getirmişdir. Ülkenin coğrafi konumu nedeni ile ticari ilişkileri pekleştirmiş. Ülkenin hammadde fakirliği sebebi ile işleyen, üreten sanayi yönelmiş. Fevkelade disiplinli eğitim sayesinde üstün eğitimli esnaf, usta ve mühendisler yetiştirilmiş. Ülke icadları ve yaratıcıkları ile ün yapmışdır. Dünya’da ilk sanayi standartını 9. yüzyılda sucuk, ekmek ve biraya (Reinheitsgebot) getirmişler ve bugünde geçerlidir. 1. Dünya savaşı öncesi ağır sanayiye çok önem verildi. Thyssen, Krups, Mannesmann gibi ünlü şirketler dünya piyasasına hakim oldular. İstanbul-Bağdat hattı da bu şirketlerin projeleridir. Siyasiden çok ekonomik nedenler çıkan 1. dünya savaşı sonucunda Almanya büyük hezimete buna bağlı ağır yaptırımlara maruz kalan Alman imparatorluğu iflas ederek yerini Weimarar Cumhuriyetine bırakır.

Yinede bütün zorluklara karşın kıpırdayan Alman ekonomisi Nasyonal Sosyalistlerin hükümeti ele geçirmesi ile savaş sanayisinde korkunç dev adımlar atmaya başlarlar. Bu zaman içinde de ünlü Alman otoyolların (Autobahn) temelleri atıldı. Bu gelişmeler savaşın getirdiği yıkılıma kadar sürdü.

Alman Cumhuriyetinin demokratik yapıda tekrar kurulması ve Amerikan Marshall planının burda tutması sonucu ekonomi tekrar dirilir ve mucize yılları (Wirtschaftwunder) diye adlandırılan 50 yıllarında ülke eski ekonomik refahı tekrar yakalamaya başlar. Almanlar artık diğer ülkeleri yeni ekonomi anlayışı ve kaliteli sanayi ürünleri ile cezbetmeyi başarırlar. Bu arada ülkedeki işçi ihtiyacını yurtdışından getirilen önce Portekiz ve İtalyanlar ve sonrada Türk ve diğer menşeli insanlarla giderilmeye çalışıldı. Bu 1974 de patlak veren enerji krizine ve bununla gelen durulmaya kadar sürdü. 1974 senesinde dışardan işçi getirme talebi durduruldu. 60 yıllarda Roma antlaşması ile atılan Avrupa Mountain Birliğine üye olan Almanya. Bugün bu birliğin ad ve niteliğini değiştiren Avrupa Birliği (Europa Union)ne daimi üyesidir. 2002 yılında güçlü ve katı dengeli Alman Markı yerine Euro ve Cent’e geçmiştir. 1 Euro = 1,95853 DM dür. DM tedavülden kaldırılmadığı halde buğün hiç kullanılmamaktadır.

Amerika’dan sonra en çok telif hakkı ve patent bildiren ülkedir. Otomobil ve yan sanayisi ülkenin belkemiğidir. Tahminen dolaylı veya doğrudan 20 milyon kişinin çalıştığı belirtilmektedir. Ülkenin geneksel otomotiv üreticileri şunlardır : Mercedes-Benz, BMW (Bayerische Motoren Werke), Volkswagen, Audi (NSU), Opel (20.lerden beri General Motors’un), Ford (gene 20’lerden beri), Porsche dir. Bunların yanında düşük sayıda üretim yapan manifaktür türü başka marka otomobil markalarıda bulunmaktadır.

Bilişim Endüstrisinin hatırı sayılır yatırımlarıda bu ülkededir. Telefon, fiberglas kablo ve hertürlü kominikasyon alt yapı muazzam geniş alana yayılı ve kullanışlıdır. 120 milyon cep telefon ve buna bağlı bir düzine haberleşme teşebüslerinin msl. UMTS, DSL ve diğer sistemlerin aralıksız ve düzenli olarak halk arasında kullanılması için kıyasıya rekabettedir. Yüksek teknolojisi (High-Tech) çok gelişmiş ülkenin uzay istasyonu ISS e katılım payı yanında Airbus 380’nin üretiminde büyük katkıları vardır.

Almanya ekonomisi bir tür Sosyal-Pazar-Ekonomisi(Sosiale-Marktwirtschaft) diye tabir edilir. Kapitalist sistemdeki kıyasıya rekabet ve monopol kurulmasına karşın ekonomik yaptırımlarla ve yasal düzenlemelerle engel olmaya çalışılmaktadır. Bu konuda en son sözü her zaman Kartel Dairesi (Kartelamt) söyler. Devlet işci ve işveren arasındaki iş akitlerine (Arbeitsfriendsvetrag) kesinlikle karışmaz. İşci grevlerini ise sendikasal bir hak olarak görür. İşci çıkartmaları (Lokavt) ise yasal değildir. Her iki taraf senede bir branş ve bölgelere göre masaya oturup anlaşmaya çalışırlar. Ülkede çalışma süresi haftada 34 – 40 saat arasındadır. Sosyal haklar çok iyi ve geniş olmasına rağmen küresel rekabet yüzünden kırpılmaya gidilmişdir.

Bugün iki Almanya’nın getirdiği ağır sorumluluklar, küresel ekonomik kriz, enerji darboğazlığı ve değişen küresel dengelere rağmen yıllık enflasyon %1,5 civarıdır. Kişi başına milli hasılat yılda 35.650€ (2005)dir.

Yeni Bayan Şansöyle Merkel’in (Fizikci, quantum kimya üzerine Doktorası var.) hükümetin başına geçmesi ile aldığı katı önlemler, sosyal haklar ve yardımlara büyük kırpma getirdi. Buna karşın ülke tarihinde ilk defa vergi gelirinin artımı ile bütçe milyarlık fazlalık verdi. Ekonomide ve özellikle iş piyasasında hissedilir bir iyimserlik yanında istatistik gelişmeler göze çarpmaktadır. İşsizlik sayısı yıllardır %10,5 üzerinde iken bu sayı %9,5 inmişdir.

Almanya ekonomisi Avrupanın en büyük, A.B.D ve Japonya’dan sonra dünyanın en büyük 3. ekonomisidir. Rakkamlarla Almanyanın ekonomisi (tahmini 2007’de €): 726 milyar ihracat, 134 milyar ticaret fazlalığı, %16 ihracatta artış

Ülkenin başlıca üyelikleri : BM, OECD, AB, NATO, G8, FIFA, UEFA, Europol

Almanya en fazla silah üreten ve satan 3. ülkedir! Dünya ihracat (Amerikanın önünde) şampiyonudur.

Alman İstatistikler Dairesinin (Statistische Bundesamt,Wiesbaden) 2005 raporuna göre nufüs verileri şöyledir:

Almanya’da yaşayanların sayısı 82 500 800
Kilometrekareye 231,1 birey düşer
1 764 041 Türk vatandaşı ikamet etmekte (2005 sene sonu verisi)
0,66 milyon Türk asıllı Alman vatandaşı mevcut
3 767 milyon toplam erkek yabanci (2005)
3 523 milyon toplam kadın yabancı (2005)
Genel nüfusa göre yabanci yüzdesi %8,9
2005 senesinde 707 352 kişi Almanya’yı ikamet yeri olarak seçmiş
2005 senesinde 628 399 kişi Almanya’yı terk etmiş
1,4 milyon yabancı Almanya’da doğmuş
Yabancıların ortalama yaşı 35,6 ve ortalama 17,6 yıldır ikamet etmekte
2005 sene sonunda tamamen Alman vatandaşı olmayan kişi sayısı 6,76 milyon
Almanya’yı yeni ikametgah yeri olarak seçenlerin sayısı 401 000
Almanya’yı kesin terkeden yabancı sayısı 290 000
Çeşitli nedenlerle yabancılık statüsünü bırakanların sayısı 73 000
Avrupa Topluluğundan Almanya’ya yerleşmiş yabancıların sayısı 2,1 milyon (32% *)
Diğer Avrupa ülkelerinden gelenlerin sayısı 3,2 milyon (%48% *)
Türkiye vatandaşları % 26 *
İtalyanlar % 8 *
genel yabancı nüfusa göre

Almanlarda etnik yapılanma üstüne durulmasada, geldikleri çoğrafyaya ve şiveye göre adlandılırlar. Bunların başında Bayuvarlar, Franklar, Badenseler, Hanseatlar (Hamburg, Bremerhaven), Frizeler, Hessenliler. Ama esas iki ana unsura bölünürler. Aşağı Almanya, Bavyerada Bavyeralılarla, diğer Almanları tabir eden Prusyalılar. Bunun dışında yurtdışında yaşayan Kazakstan-Almanları, Romanyada Siebenbürgen’lerle, Çek Cumh. yaşayan Sorbenleride katabiliriz. Amerikada’da eski almanca konuşmalarına rağmen halen halen değişik hıristiyan mezheblerine ait olan gurublar vardır. Herrenhuter, Amish sayılabilir. Yahudilerde bir nevi Almanca yahudice karışımı yidiş’i konuşurlar.

Federal Almanya Cumhuriyeti Anayasası’nın 4. maddesi şöyledir: “Din ve vicdan özgürlüğü ile din ve dünyevi inanç özgürlüğüne dokunulamaz”. Almanya’da halkın %34’ü Protestan, %34’ü Katolik, %3,7’si Müslüman, %28,3’ü ise diğerler dinlere mensuptur. Almanya’da 160 kadar değişik dini cemaat vardır. Müslümanların, Yahudilerin ve diğer dini cemaatlerin bayram günleri resmi tatil günlerinden sayılmaz.

İslam Almanya’da resmi din statüsünde değildir. Bu yüzden din hürriyeti ve kanunları altında açılamayan camiiler, ancak dernek sıfatı ile açılabilmektedirler.

2001 WTC olayının hemen arkasından, islami girişimler ve teşebüsler Anayasayı Koruma Teşkilatı (Verfassungsschutz; MİT’e eş) ve özellikle Federal Kriminal Teşkilatı (Bundeskriminalamt) tarafından daha da sıkı gözetlenmektedirler.

AB dışı vatandaşların yerel belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakları yoktur. Ancak Yabancılar Kurultay’ları (Ausländerbeirat) belediye yönetimlerine danışmancı ve tavsiyeci sıfatları ile katılırlar. Bu konuda Hollanda gibi diğer ülkeler belediye yerel seçimlerine seçmne ve seçilme haklarını tanımışlardır.

Sosyal ve Demografik Gelişme

Almanya’da yaşayan Türkleri sembolize eden Türk-Alman bayrağıİlk resmi sayımlara göre, Almanya’nın Aralık 2004’teki nüfusu 82,3 milyondur. 2003 yılında doğu Almanya 13,6 milyon kişi iken, batıdaki eyaletler ve Berlin nüfusun geri kalanını oluşturmaktadır. 2003 yılının sonunda Almanya’da 7,3 milyon yabancı (nüfusun %8,9) yaşamakta olup bunlardan yaklaşık 2,5 milyonu Türk vatandaşıdır. Federal İstatistik Ofisinin tahminlerine göre 2013 yılından itibaren nüfus azalmaya başlayacak olup, 2050 yılında 75 milyon rakamına düşecektir. Bu tahminler göçmenlerin ülkelerine dönüş hızı ile artabilir ya da azalabilir. Avrupa’nın en fazla göçmen alan ülkesi durumunda iken, 1990 yılların başında alınan tedbirler ve başarısız entegrasyon politikası sonucu bu ülkede ciddi sosyal sorunlar ortaya çıktı. 2000 yılında değiştirilen vatandaşlık yasası bunu dahada pekiştirmişdir. Bundan dolayı nufüsta alman vatandaşı olmayanların sayısı yüksek doğurganlığa rağmen geriye gitmektedir. Wiesbaden’de bulunan Fedeal İstatislikler Dairesi hersene bu konuda bulgularını bültenle bildirmektedir. Yaşlı nüfusun (60 yaş ve üstü) 2001 ve 2011 yılları arasında çalışan nüfusa (20-59 yaş) oranı yavaş yavaş yükselmesi beklenmektedir. Bu oranın 2050 yılında %78’e kadar çıkacağı tahmin edilmektedir. “Yaşlı” tanımı 65 yaş ve üstü olarak alınsa bile 2050 yılında bu oranın %55 olması, sosyal güvenlik sistemini ciddi olarak zorlayacağı anlamına gelmektedir.[2] 2005 yılı net göç oranı tahmini 2,18 göçmen / 1.000 kişi’dir. Her 1.000 yaşayan bebeğe karşılık, 4,16 bebek ölümü gerçekleşmektedir. 2005 yılı tahminlerine göre doğurganlık oranı 1,39 bebek / kadın’dır. 2001 yılında 43.000 kişi HIV/AIDS ile yaşamakta olduğu tahmin edilmektedir. AIDS’den ölümlerin 2003 yılında 1.000’in altında olduğu tahmin edilmektedir. [1] İki Almanya’nın birleşiminden sonra doğu eyaletlerden batıya göç beklenmiş, ama bu göç beklenenin çok altında kalmışdır. Eski Doğu Almanya, bugün ise yeni eyaleletler diye adlandırılan bölgelerin sosyo-ekonomisi zayıf, çökmüş veya atıl durumda olduğu için yüzmilyarlarca Euro ya varan bir kalkındırma programı uygulanmaktadır. Bunun kaynağı içinse batıda çalışanlardan dayanışma vergisi kesilmektedir. Bu da halen kafalarda varsayılan duvarı pekiştimekte, doğulu (Ossi) ve batılı (Wessi) şeklinde tabirlenmektedir. İki Almanya’nın barışcı bir ayaklanma sonucunda 1990’da birleşmesinin mimarları o zamanın Şansölyesi Dr. Helmut Kohl, Dışişleri Bakani D. Genscher ve eski Sovyetler genel sekreteri Gorbaçov’dur. 1989’a kadar ekonomik durumdan son derece mutsuz olan Demokratik Alman C. vatandaşları Dresden ve diğer şehirlerinde her gece kilisenin önderliğinde “duvarlar insin (Mauer muss weg), halk biziz” (Wir sind das Volk) sloganları ile sakince protesto ederek yürüdüler. Diğer demir perde ülkelerindeki (Macaristan, Çek vs.) Batı Almanya temsilciliklerine toplu kaçış ve iltica girişimleri zamanın hükümetin değişmesine sebep oldu. Sosyalist Partinin (SED) rejim değişikliğini kabul etmek zorunda kalması sonucu sınırlar açıldı ve tam 40 yıllık hasret 1989’da bir gecede sona erdi. Batı Almanya, Doğu Almanya’da bulunan Varşova Paktının özellikle Rus ordusunun tekrar Rusya’ya geriye çekilmesini kolaylaştırmak ve bir tür geriye bırakılan taşınmaz mallar için 10 milyar Alman Markı’ndan fazla ödeme yaptı. Bugün taşınmaz mallara dahil arazi vb. lerin arındırılması ve çevre sağlığı için temizlenmesine devlet şimdiye kadar 60 milyar DM üzerinde harcamada bulundu.

Amerika Birleşik Devletleri

Amerika Birleşik Devletleri, kısaca ABD, Kuzey Amerika kıtasında yer alan, 50 eyaletten oluşan federal bir devlet. ABD Anayurdunun komşuları, kuzeyde Kanada ve güneyde Meksika’dır. Resmi kuruluş tarihi 4 Temmuz 1776’dır.

Amerika Birleşik Devletleri; doğuda Atlas Okyanusu’ndan batıda Büyük Okyanus’a kadar 4.500 km genişliğindedir.

Alaska ve Hawai’yi de içine alan Amerika Birleşik Devletleri’nin 9 milyon kilometrekareden fazla yüzölçümü vardır. Alaska, Kanada’nın kuzeybatısındadır. Hawai ise, Büyük Okyanus’ta olup, kıta üzerindeki Amerika Birleşik Devletleri’nden 3.200 kilometre uzaklıktadır. Alaska 50 eyaletin içinde yüzölçümü en fazla olanıdır. Ülkenin güney tarafında bulunan Teksas ikinci gelmektedir.

İklim

Amerika Birleşik Devletleri’nde çok değişik iklimler görülür. Doğu ve batı kıyılarındaki sıradağlar, okyanusların iç kısımların iklimine tesir etmesini önlediklerinden, bu kıyı şeritleri hariç bütün ülkede kara iklimi hakimdir.

Orta kısımlar çok yüksek olduğundan, mevsimler arasında pek fazla sıcaklık farkı yoktur. Appalachian Dağları mühim bir engel meydana getirmezler. Yaz mevsiminde orta bölgelere alçak basınç hakim olmasına rağmen, okyanustan gelen nemli hava Appalachianlar tarafından engellenmediği için orta bölgeler yaz mevsiminde bol bol yağış alırlar. Batı taraflarında ise yağış daha azdır.

Atlantik Okyanusu’na kıyı olan şeridin güney kısmı nisbeten yağışlı ve ılıman olmasına rağmen, kuzeyi daha serin olup kışları pek şiddetli geçer.

Meksika körfezine bakan güney kısım açık ve düz olduğundan bu kısımlarda tropikal iklim hakimdir. Burada yazlar sıcak, kışlar ise ılımandır. Her mevsimde bol yağış görülür. Alaska kıyı şeridi, denizden etkilenen bir iklime sahip olmasına rağmen, iç kısımlarında çok şiddetli soğuklar görülür.

Siyasi Yapı

Yönetim biçimi: Amerika Birleşik Devletleri 50 eyaletten meydana gelen bir federal birliktir. Ulusal hükümetin merkezi, District of Colombia’dır. Anayasa, ulusal hükümetin bünyesinin ana hatlarını tesbit eder. Yetkileri ile faaliyetlerini belirtir. Kendine has anayasa ve yetkilere sahip olan her eyalet de öteki işlerden sorumludur. Her eyalet; yönetim bakımından şehir, kasaba, nahiye ve köylere ayrılmıştır. Her eyaletin seçimle gelmiş kendi hükümetleri vardır.

Hükümet: Amerika’da hükümet, halk hükümetidir; halk tarafından kurulur. Kongre üyleri, başkan, eyalet yetkilileri, kasaba ve şehirleri yönetenler halk tarafından seçilir. Hakimler de, doğrudan doğruya halk tarafından seçilir veya seçilmiş yetkililer tarafından tayin edilir. Kamu görevlileri, görevlerini iyi yapmadıkları veya kanunları ciddi bir şekilde ihlal ettiklerinde görevden uzaklaştırılabilirler.

Anayasa, kişilerin hak ve hürriyetlerini teminat altına almaktadır. Bu hak ve hürriyetler, 1791 de anayasaya eklenen ve İnsan Hakları Beyannamesi adı verilen ilk on değişiklikte belirtilmektedir.

Anayasa, hükümetin yetkilerini üçe ayırmıştır: Başında başkan olan yürütme, Senato ve Temsilciler Meclisi olmak üzere kongrenin her iki kanadını ihtiva eden yasama ve başta yüksek mahkeme olmak üzere yargı. Anayasa, her birinin yetkisini sınırlamakta ve birinin gereğinden fazla yetki sahibi olmasını engellemektedir.

Eyalet hükümetlerinde de, sistem, federal hükümet sisteminin hemen hemen aynıdır.

Her eyalette yürütme kuvvetinin başında bir vali vardır. Eyalet hükümetleri düzeni koruma, çocuk ve gençlerin eğitimi, yol inşaatı gibi işlere bakar. Federal hükümet, milli ve milletlerarası ve birden fazla eyaleti ilgilendiren meselelerle uğraşır. Vatandaşların günlük hayatını etkileyen kanunlar, şehir ve kasabalardaki polis teşkilatı tarafından uygulanır. FBI diye bilinen Federal Soruşturma Bürosu; eyalet sınırlarını  suçluları, federal kanunlara aykırı hareket edenleri araştırır ve takib eder.

Federal hükümet: Amerika Birleşik Devletleri Başkanı, genel seçimle dört yıllık bir süre için seçilir. Seçilen Başkan, sürenin sonunda bir devre daha seçilebilir. Başkanın Amerika da doğmuş ve yaşının en az otuz beş olması gerekir. Yılda 200.000 dolar üzerinde maaş ve ilaveten masrafları için de 50.000 dolar alır; fakat bunların toplamı üzerinden gelir vergisi öder. Ayrıca seyahat ve misafir ağırlama masrafı olarak vergiye tabi olmayan 100.000 dolar alır.

Başkan, Kongre tarafından onaylanmış bir kanun tasarısını veto eder veya bunu imzalamayı reddederse; Kongre nin her iki kanadı tarafından üçte iki oyla alınan bir karar bu vetoyu hükümsüz kılar ve tasarı kanunlaşır. Başkan; federal hakimleri, büyükelçileri, yüzlerce hükümet yetkilisini tayin eder. Başkanın ölümü, istifa etmesi veya kalıcı olarak sakatlanması halinde görevi seçime kadar başkan yardımcısı yürütür.

Birleşik Amerika Anayasası uyarınca, görev süresi tamamlanmamış bir Başkan, ancak görevi kötüye kullandığı iddiasının, yeterli delile dayanılarak, Temsilciler Meclisinde üyelerin üçte iki çoğunluğunun tasdik etmesi ile görevden alınabilir. Bugüne kadar yalnız bir Amerikan Başkanı görevi kötüye kullanmakla suçlanmıştır. O da 1868 de muhakeme edilerek beraat eden Andrew Jackson dır. Ancak 1974 te Başkan Richard Nixon dahil, yüksek makamda birçok yetkilinin karıştığı seçim kampanyasında kanundışı para toplama olayı mahkemeye intikal etti. Watergate olarak adlandırılan bu olayda Nixon, mahkemeye çıkmadan istifa etti ve yerine Gerard Ford geçti.

Yasama kolu olan Kongre; Senato ve Temsilciler Meclisi’nden meydana gelir. Senatörler 6 yıl, Temsilciler Meclisi üyeleri ise iki yıl için seçilirler. Senatör ve Temsilciler aday olmak istedikleri sürece tekrar seçilebilirler.

Elli eyaletin her biri, Kongre ye iki senatör gönderir. Senatonun üçte biri, her iki yılda bir seçilir. Senatör seçilmek için adayın otuz yaşını doldurması ve seçilmesinden en az dokuz yıl önce Amerikan vatandaşı olmuş bulunması şarttır.

Temsilciler Meclisinin 435 üyesi vardır. Her eyalet, kendi nüfus oranına göre belli sayıda üyeye sahiptir. Eyaletler aşağı-yukarı eşit nüfuslu seçim bölgelerine ayrılır ve her bölgenin seçmenleri Kongre ye bir temsilci üye seçerler. Bir üyenin en az yirmi beş yaşında ve en az yedi yıllık Amerikan vatandaşı olması gerekir.

Bir tasarının kanun olabilmesi için hem Senato hem de Temsilciler Meclisi tarafından tasdik edilmesi gerekir.

Dış siyaset: Ülkenin kuruluşundan beri dış siyasetin yönetiminde başlıca söz sahibi Başkan olmuştur. Bununla birlikte, yetkileri sınırsız değildir. Giriştiği taahhütlerin Kongre tarafından tasdik edilmesi gerekir.

Amerika, Birleşmiş Milletlerin Anayasası uyarınca kurulan Kuzey Atlantik Anlaşması Teşkilatı (NATO), Amerika Devletleri Teşkilatı (OAS) gibi bölge savunma gruplarına ve barış ile gelişmeyi destekleyen diğer kuruluşlara da katılmıştır.

Nüfus ve Etnik Yapı

Amerika Birleşik Devletleri’nin nufusu çok sayıda değişik unsurdan oluşmaktadır. 2006 sayımına göre nufusu 1 milyon ya da üzerinde olan 32 tane grup vardır. Nufusun çoğunluğu (%81) beyaz ve Avrupa kökenlidir. Bunu %13 ile Latin Amerika kökenliler izlemektedir. Nufusun %13’ü siyahidir. Bunlari çoğunluğu sömürgeler zamanında Afrika’da zorla getirilen insanlardan gelmektedir, ama büyük bir bölümü son yıllarda Afrika ve Karayipler’den göç etmiştir. Nufusun %4’ü Asya kökenli, %1’i ise Amerikan Yerlisi’dir.

Amerika’nın yönetimindeki topraklar:

Karayipler denizinde 9000 kilometrekarelik bir ada olan Porto Riko, Amerika Birleşik Devletleri’ne bağlıdır. 3.410.000 nüfusu Amerika Birleşik Devletleri vatandaşıdır. Valilerini ve yasama meclislerini kendileri seçerler.

Yine Karaipler denizindeki Virgin Adaları 1917 yılında Danimarka’dan satın alınmıştır. Adanın yüz bin nüfusu Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı olup, valilerini ve tek yasama organı olan senatoyu kendileri seçerler. Virgin Adaları’nda 346 kilometrekare yer tutan elli küçük ada vardır.

Panama ; kanalın iki tarafında sekiz kilometre uzunluğunda bir kara şeridi olan Panama Kanalı Bölgesi, iki ülke arasındaki antlaşmalar uyarınca, 1904’ten 1978’e kadar Amerika’nın kontrolü altındaydı. 1978’de iki ülkenin liderleri bölgenin %65’ini 31 Aralık 1989’da ve geri kalan kısmını da 2000 yılında Panama’nın kontrolüne veren yeni bir antlaşma imzaladılar.

Birleşik Devletlerin kanalın savunması ve işletilmesindeki sorumluluğu tarihte Panama’ya devredilmiştir.

Türkiye’deki Amerikan okulları

Özel Amerikan Robert Lisesi, İstanbul
Özel İzmir Amerikan Lisesi, İzmir
Özel Tarsus Amerikan Lisesi, Mersin
Özel Üsküdar Amerikan Lisesi, İstanbul

Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri NATO’dan dolayı onlarca yıldır askeri alanda müttefik olarak lanse edilmekle birlikte Türkiye, pek çok alanda Amerika Birleşik Devletleri’nin etkisi kalmıştır. Ayrıca iki ülke birçok ikili anlaşmaya da imza atmıştır.

Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye’nin AB sürecine açıktan destek vermiş ve AB nezdinde baskılarda bulunmuştur. Ancak ilişkiler Amerika Birleşik Devletleri’nin Kürt politikası, PKK’ya gizlice destek verdiği iddiaları ve nihayet Irak’ı işgali nedeniyle önemli yaralar almıştır.

Eyaletleri
Alabama, Alaska, Arizona, Arkansas, Kaliforniya, Kolorado, Connecticut, Delaware, Florida, Georgia, Hawaii, Idaho, Illinois, Indiana, Iowa, Kansas, Kentucky, Louisiana, Maine, Maryland, Massachusetts, Michigan, Minnesota, Mississippi, Missouri, Montana, Nebraska, Nevada, New Hampshire, New Jersey, New Mexico, New York, Kuzey Karolina, Kuzey Dakota, Ohio, Oklahoma, Oregon, Pensilvanya, Rhode, Island, Güney Karolina, Güney Dakota, Tennessee, Teksas, Utah, Vermont, Virjinya, Washington, Batı Virjinya, Wisconsin, Wyoming, Amerikan Samoası, Guam Porto, Riko, Kuzey Mariana Adaları, ABD Virgin Adaları

Nüfusa göre en büyük ABD şehir listesi
(şehir sınırları içinde – 2000 yılı)

New York City, New York – 25,008,278
Los Angeles, Kaliforniya – 16,694,820
Chicago, Illinois – 12,000,000
Houston, Teksas – 4,253,631
Philadelphia, Pennsylvania – 1,917,550
Phoenix, Arizona – 1,821,045
San Diego, California – 1,623,400
Dallas, Teksas – 1,588,580
San Antonio, Teksas – 1,344,646
Detroit, Michigan – 1,251,270
San Jose, California – 894,943
Indianapolis, Indiana – 791,926
San Francisco, California – 776,733
Jacksonville, Florida – 735,617
Columbus, Ohio – 711,470
Louisville, Kentucky – 693,604
Austin, Teksas – 656,562
Baltimore, Maryland – 651,154
Memphis, Tennessee – 650,100
Milwaukee, Wisconsin – 596,974

Andorra

Andorra Prensliği güneybatı Avrupa’da, Pirene Dağları’nda, denize kıyısı olmayan, Fransa ve İspanya arasında küçük bir ülkedir. Bir zamanlar dünyadan soyutlanmış olan ülke, artık turizm ve bir vergi cenneti olma özelliği ile zengin bir ülkedir.

Coğrafya

Konum: Güneybatı Avrupa’da, Fransa ile İspanya ortasında yer almaktadır. Coğrafi konumu: 42 30 Kuzey enlemi, 1 30 Batı boylamı Haritadaki konumu: Avrupa Yüzölçümü: toplam: 468 km² kara: 468 km² su: 0 km² Sınırları: toplam: 120.3 km Sınır komşuları: Fransa 56.6 km, İspanya 63.7 km Sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili) Denizleri: 0 km (kara ile çevrili) İklimi: ılıman; kışları karlı ve soğuk, yazları kuru ve ılık geçer. Arazi yapısı: Dik kayalıklar ve dar vadilere sahiptir. Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Riu Runer 840 m; en yüksek noktası: Coma Pedrosa 2,946 m Doğal kaynakları: hidro, mineral sular, kereste, demir yatakları, kurşun Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %4 otlaklar: %45 ormanlık arazi: %35 diğer: %16 (1998 verileri) Doğal afetler: çığ, kar fırtınaları Coğrafi not: Kara ile çevrili

Nüfus

Nüfus: 67,627 (2001 Temmuz ayı tahmini) Yaş yapısı: 0-14 yaş: %15.29 (erkek 5,425; kadın 4,917) 15-64 yaş: %72.06 (erkek 25,654; kadın 23,078) 65 yaş ve üzeri: %12.65 (erkek 4,299; kadın 4,254) (2001 verileri) Nüfus artış oranı: %1.17 (2001 verileri) Mülteci sayısı: 6.82 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini) Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.07 erkek/kadın 15 yaş altı: 1.1 erkek/kadın 15-64 yaş: 1.11 erkek/kadın 65 yaş ve üzeri: 1.01 erkek/kadın toplam nüfus: 1.1 erkek/kadın (2001 verileri) Bebek ölüm oranı: 4.08 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini) Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 83.47 yıl erkeklerde: 80.57 yıl kadınlarda: 86.57 yıl (2001 verileri) Ortalama çocuk sayısı: 1.25 çocuk/1 kadın (2001 tahmini) Ulus: Andoralılar (Andorra) Nüfusun etnik dağılımı: İspanyollar %43, Andoralılar (Andorra) %33, Portekizliler %11, Fransızlar %7, diğer %6 (1998) Dil: Katalanca (resmi), Fransızca, Kastilyanca Din: Katolik

Yönetimi

Ülke adı: Resmi tam adı: Andora (Andorra) Prensliği kısa şekli : Andora (Andorra) Yerel tam adı: Principat d’Andorra yerel kısa şekli: Andorra Yönetim Biçimi: Parlamentoyla Yönetilen Yetkisiz Prenslik Başkent: Andorra la Vella İdari bölümler: 7 bölge; Andorra la Vella, Canillo, Encamp, La Massana, Escaldes-Engordany, Ordino, Sant Julia de Loria Bağımsızlık: 1278 Milli bayram: 8 Eylül (1278) Hukuk sistemi: Fransa ve İspanyol hukuku temel alınmıştır. Andoralı seçmenler 715 yıllık feodal sistemi sona erdirmişler ve 14 Mart 1993’te parlamenter bir hükümet sistemi benimsemişlerdir.

Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CE (Avrupa Konseyi), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), ITU (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), UN (Birleşmiş Milletler), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)

Ekonomi

Ekonomiye genel bakış: Turizm ve özellikle kayak önemli bir ekonomik kaynaktır. Hareketli bir ticaret merkezi olan serbest liman yılda 10 milyon turist çekmektedir. Ülkenin kanuni serbesti statüsü ve bununla ilişkili olan ekonomik refahı, reform çağrılarının artmasına neden olmuştur.

Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %1.62 (1998) İş gücü: 30,787 (1998) Sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %1, endüstri %21 ve hizmet %78 (1998) İşsizlik oranı: %0 Bütçe: gelirler: $385 milyon giderler: $342 milyon (1997) Endüstri: turizm (özellikle kayak), büyük baş hayvan, kereste, tütün, bankacılık Tarım ve hayvancılık ürünleri: Az miktarlarda tütün, çavdar, buğday, arpa, yulaf, sebzeler, koyun İhracat tutarı: 58 milyon $ (1998) İhracat ürünleri: tütün, mobilya İhracat ortakları: Fransa %34, İspanya %58 (1998) İthalat tutarı: $1.077 milyar (1998) İthalat ürünleri: Tüketim malları, gıda, elektrik İthalat ortakları: İspanya %48, Fransa %35, ABD %2.3 (1998) Para birimi: Fransız frankı (FRF); İspanyol pesetası (ESP); Euro (EUR) Para birimi kodu: FRF; ESP; EUR Mali yıl: Takvim yılı

İletişim

Kullanılan telefon hatları: 32,946 (1998) Telefon kodu: 376 Radyo yayın istasyonları: AM 0, FM 15, kısa dalga 0 (1998) Radyolar: 16,000 (1997) Televizyon yayını yapan istasyonlar: 0 (1997) Televizyonlar: 27,000 (1997) Internet kısaltması: .ad Internet servis sağlayıcıları: 1 (2000) Internet kullanıcıları: 5,000 (2000)

Ulaşım ve Taşımacılık

Demiryolları: 0 km Karayolları: toplam: 269 km asfalt: 198 km asfalt olmayan: 71 km (1994 verileri) Deniz yolları: yok Limanları: : Bordeaux, Boulogne, Cherbourg, Dijon, Dunkerque, La Pallice, Le Havre, Lyon, Marseille, Mullhouse, Nantes, Paris, Rouen, Saint Nazaire, Saint Malo, Strasbourg Hava alanları: yok (2000 verileri)

Angola

Angola güneybatı Afrika’da, Namibya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Zambiya ile komşu olan, batısında Atlas Okyanusu bulunan bir ülkedir. Angola’ya ait olan ve ülkeye sınırı olmayan yakındaki Cabinda ili de Kongo Brazaville ile sınıra sahiptir. Eski bir Portekiz sömürgesi olan ülkenin önemli ölçüde doğal kaynakları vardır (Petrol ve elmas en önemlileri). Ülke, unvan olarak bir demokrasidir ve Angola Cumhuriyeti (Portekizce Republica de Angola) adını taşır.Ülkeye giriş oldukça zordur.Bir kefil bulmadan ve kefiliniz sizi havaalaninda karşılamadan ülkeye giriş mümkün değil. Ev kiraları Afrika ortalamasının cok üstünde olup 2000 Amerikan Doları civarındadır.İnsaat alanında yatırım yapılabilir.

Tarih

Ülkenin ismi toprakların 16’ncı yüzyıldaki yerli sahipleri olan Bantuların kullandıkları N’gola kelimesinden sömürge döneminde Portekizce’ye geçmiştir. 1951’de sömürge ülke, Portekiz’in bir denizaşırı yönetimi olarak yeniden şekillendirildi, Portekiz Batı Afrikası olarak da adlandırıldı. Portekiz sömürge yönetimini lağvetmeyi reddedince bağımsızlık hareketleri başladı.

Angolanın Bağımsızlığı İçin Halk Hareketi (Movimento Popular de Libertação de Angola MPLA). Portekiz’de ve Doğu Blokundaki komünist partilerle bağlantıları olan bir hareketti.

Angola Ulusal Bağımsızlık Cephesi (Frente Nacional de Libertação de Angola, FNLA); kuzeydeki Bakongo bölgesinde etnik bir tabanı olan ve ABD ile Zaire’nin Mobutu rejimiyle bağlantıları vardı.

Angolanın Tümden Bağımsızlığı İçin Ulusal Birlik (União Nacional para a Independência Total de Angola, UNITA); ülkenin merkezindeki Ovibundu etnik bölgesi temelli bir hareketti.

25 Nisan 1974’de Portekiz’de meydana gelen askeri darbe Portekiz yönetiminin Angola ve Mozambik gibi deniz aşırı sömürgelerinde bulunan askerlerini geri çekme kararı almasına neden oldu.Böylelikle Angola’da 14 yıldır süren gerilla savaşıda bağımsızlıkla sonuçlandı.Ancak bundan sonra da politik kökenleri ve dış destekçileri farklı MPLA, UNITA, FNLA arasında iç savaş devam etti. 1991’de bu gruplar çok partili sisteme geçilmesi konusunda anlaştılarsa da ve sonraki yıllarda seçimler yapıldıysa da 2002’de liderlerden birinin vurulmasını da içeren iç kavgalar bitmedi.

Angola birçok Afrika ülkesi gibi, patlak veren salgın hastalıklarla mücadele eden bir ülkedir.

Coğrafya

Sahil şeridi: 1,600 km

İklimi: Güney ve Luanda sahil şeridi boyunca kuru bir iklim hakimdir; kuzeyde Mayıs – Ekim ayları arasında serin ve kuru, Kasım – Nisan ayları arasında sıcak ve yağmurlu bir mevsim sürmektedir.

Arazi yapısı: Kıyıdan başlayan dar ovalar iç kısımlara gidildikçe yerlerini geniş yaylalara bırakmaktadırlar.

Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Atlas Okyanusu 0 m; en yüksek noktası: Morro de Moco 2,620 m

Doğal kaynakları: petrol, elmas, demir yatakları, fosfat, bakır, altın, boksit, uranyum

Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %2
Otlaklar: %23
Ormanlık arazi: %43
Diğer: %32 (1993 verileri)

Sulanan arazi: 750 km² (1993 verileri)

Doğal afetler: Şiddetli yağışlar yazlarda periyodik su baskınlarına neden olmaktadır

Antigua ve Barbuda

Antigua ve Barbuda Karayip Denizi’nin doğusunda yer alan iki adadan oluşan bir ülkedir. Haritada batıdan doğuya bakıldığında Küba, Haiti ve Porto Riko gibi üç büyük adanın doğusunda yer alan ve kuzeyden güneye uzanmış Küçük Antiller’deki küçük ada ülkelerinden biridir.

Tarih

Yerli halklar M.Ö. 2400 yıllarında buraya yerleşmişlerdi. Kristof Kolomb, 1493’teki ikinci seyahatinde adaya çıkmış ve Antigua adını vermiştir. Sonraki yüzyıllarda İspanyol, Fransız ve İngilizlerin arasında el değiştirdi. İngilizler 1667’de Antigua’ya İrlandalı Katolik köleler getirerek burayı koloni yaptılar. Kölelik sistemi 1834 ylında kaldırıldı. Antigua ve Barbuda 1981 yılında, Kanada, İskoçya, İngiltere, Avustralya, Galler, Yeni Zelanda gibi İngiliz Milletler Topluluğu’na bağlı bir bağımsız ülke oldu.                     

Arjantin

Arjantin Cumhuriyeti (İsp. República Argentina) 34’ 36’’ Güney enlemleri ve 58’ 27’’ Batı boylamları arasında, Güney Amerika Kıtası’nda yer alan bir ülkedir. Arjantin’in toplam yüzölçümü 2, 766, 890 km² – Türkiye’den yaklaşık 3,5 kat büyük – (bunun 2, 736, 690 km²’si kara, 30,200 km²’si su), nüfusu ise 2006 yılı rakamlarıyla 39, 921, 833 kişidir.

Arjantin Güney Amerika Kıtası’nın güney kesiminde, And Dağları ve Atlas Okyanusu arasında uzanan bir devlettir; kıyı şeridinin uzunluğu 4989 km’dir. Arjantin’in sahip olduğu toprak Güney Amerika Kıtası’nda 2. dünya genelinde ise 8. en büyük topraktır. Şili (5,308 km), Bolivya (832 km), Paraguay (1,880 km), Brezilya (1,261 km) ve Uruguay (580 km)’la sınırı bulunmaktadır.

Arjantin’in adı Latince ‘’Argentum’’ (gümüş) kelimesinden gelir. İspanyol kolonicilerinin bu topraklarda bulmayı umduğu madenin ne olduğu ülkenin isminden de açıkça anlaşılabiliyor.Ülkede yaşayanların çoğu İspanyol ve İtalyan göçmenlerin torunlarıdır.

Coğrafya

Arjantin yaklaşık 2,8 milyon kilometrekarelik alanıyla, uzun bir üçgeni anımsatan bir şekilde kuzeyden güneye doğru indikçe daralır. Kuzeyden güneye kadar olan uzunluğu 3.694 km ve batıdan doğuya uzanan en geniş topraklarının uzunluğu ise yaklaşık 1.423 km’dir. Doğu kıyıları boyunca Atlantik Okyanusu uzanır, batısında Şili, kuzeyinde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğusunda ise Brezilya ve Uruguay bulunur.

Arjantin 23 eyalete (provincias) ve bir federal bölgeye (distrito federal) ayrılmıştır:

Eyaletler:
1 – Buenos Aires
2 – Buenos Aires (eyalet)
3 – Catamarca
4 – Chaco
5 – Chubut
6 – Córdoba
7 – Corrientes
8 – Entre Ríos
9 – Formosa
10 – Jujuy
11 – La Pampa
12 – La Rioja
13 – Mendoza
14 – Misiones
15 – Neuquén
16 – Río Negro
17 – Salta
18 – San Juan
19 – San Luis
20 – Santa Cruz
21 – Santa Fe
22 – Santiago del Estero
23 – Tierra del Fuego ve Güney Atlantik Adaları
24 – Tucúman

Federal Bölge:
Buenos Aires

Yüzey Şekilleri

Patagonya, Arjantin’in yüzey şekillerinin temel özelliğini Doğudaki ovalar ile Batıdaki dağlar arasındaki büyük karşıtlık oluşturur.

Batıda çöküntülerle, yükselmelerle ve yanardağ püskürmeleriyle parçalanmış And Dağları yükselir. Bölgede hâlâ sürmekte olan depremler ve yanardağ etkinlikleri, bu bölge topraklarının henüz oturmadığını kanıtlar. Kuzeyde And Dağları daha çok masamsı bir görünümdedir. Bolivya yüksek platolarının devamı olan 3500 – 4500 metrelik yükseltiler arasında uzanan yüksek platonun Batısında yüksekliği bazen 6000 metreyi aşan yanardağlar, Doğusunda dağ eteklerinin ve Jujuy, Salta, Tucumán havzalarının üst kesiminde Sierralar biçiminde sıralanan billurlu yüksek kütleler bulunur. Daha Güneyde kütle, kapalı havzalar ve yükselmiş bloklar halinde parçalara ayrılır ve iklim kuraklaşır. Bu kurak Catamarca la Rioja Andları Mendoza dağ eteği ile Santiago havzası arasında, yüksek bir dağ sırası (Aconcagua 6959 metre ile Arjantin’in de en yüksek noktası) biçiminde uzanır. 36° Güney enlemine doğru, And Dağları daralır, alçalır ve büyük enine kopmalarla parçalanır. Dördüncü Zaman buzullaşması bu kesimde etkin olmuş ve enine vadiler ile göllerin (Nahuel Huapí vb.) oluşmasında katkıda bulunmuştur.

Sarmiento Parkı, CórdobaÜlkenin büyük bir bölümünü kaplayan ovalar ve platolar, geniş ölçüde alçalmış Brezilya eyerleşmesinin üzerinde yayılır. Brezilya kalkanı yalnızca Andlar’ın önündeki kesimde, Córdoba’nın büyük orta kütlesinde (Batıdan ufku kapatan ve yüksekliği 2000 metreyi aşan gerçek bir duvardır) çok yüksek kütleler oluşturur; ovanın güneyindeyse çok daha az yüksek biçimlere bürünür. Paraguay sınırından Colorado Irmağı’na kadar uzanan bir milyon kilometrekarelik bir alanı kaplayan bölgenin topografyasının basıklığı ve hiçbir düzenli akarsu ağının bulunmaması şaşırtıcıdır. Üçüncü Zaman sonunda ve Dördüncü Zaman başında yığılmış rüzgâr çökelleri, tuzlu ve çoğunlukla üstü kabuk tutmuş kalın balçık tabakaları oluşturmuş, ama bu tabakalar da yakın buzul dönemlerinde Doğuda ve Kuzeyde löslerle, Batıda ve orta kesimde kumlarla kaplanmıştır. Yüzey şekilleri ayrıntıda çok çeşitlidir ve iklimsel özelliklere bağlıdır.Yarı tropikal iklim kuşağında kalan Chaco’da yer yer palmiye ağaçları görülen savanlı bir bitki örtüsü görülürken, Doğuda ve Güneyde daha ılıman iklim enlemlerinde yer alan Pampa bölgesi doğal çayırlarla örtülüdür. Çeşitli türlerden oluşan çayırları, gevşek, derin ve verimli siyah ya da kahverengi toprakları Pampa’ya bütün dünyaca ünlü verimliliğini kazandırır. Paraná ve Paraguay Doğuda ovanın sınırını belirleyen gerçek bir ırmak seti oluşturur (söz konusu ırmaklar eskiden okyanustan ovaya ulaşılmasını sağlıyorlardı). Doğuda Paraná Irmağı’yla Uruguay Irmağı arasında bir bütün (bir çeşit Mezopotamya) oluşturan Entre Ríos’un tepeleri, Corrientes’in sular altında kalan ovaları ve Misiones’in bazaltlı sırtları uzanır.

Güneyde 700.000 km2’lik bir alanı kaplayan Patagonya, içinde And Dağları’ndan inen birkaç ırmağın (Negro, Chubut, özellikle de Santa Cruz) dar ve derin vadiler oyduğu, çakıllı, kurak, soğuk ve rüzgârlı bir yüksek platolar bölgesidir. Atlas Okyanusu kıyısındaki Pampa kesiminin düz, kumullarla örtülü kıyıları ile Patagonya kıyılarının yüksek yalıyarları büyük çelişki yaratır. Alüvyonların aşağı yukarı doldurduğu Río de la Plata halicinden Macellan Boğazı kıyılarındaki Gallegos Irmağı’nın ağzına kadar doğal limanlara çok seyrek rastlanır. Pampa ile Patagonya sınırındaki Bahía Blanca tek doğal limandır ve kıyısında kurulan kentin büyük ölçüde gelişmesini sağlamıştır.

Dağlar                                           

Aconcagua, Arjantin Andları’nda 6.000 metrenin üstüne çıkan birçok dağ bulunmaktadır. Arjantin’in ve Amerika Kıtası’nın en yüksek tepesi (Aconcagua) ve dünyanın en yüksek iki yanardağı Ojos del Salado (6.880 m) ve Monte Pissis (6.795m) burada yer alır. Andlar’ın güney kesimlerinde yüksek dağlar daha seyrektir, ama serin ve soğuk iklimin etkisiyle karlarla kaplıdırlar.

Sierras Pampeanas’ta da yer yer yükseltilere rastlamak mümkündür. La Rioja eyaletindeki Sierra de Famatina da 6.000 metrenin üzerindedir. Fakat bu sıradağların yükseklikleri doğuya gidildikçe azalır, Sierras de Córdoba’da dağların yükseklikleri en fazla 2.800 metre civarındadır.

Mesetas Patagónicas (Patagonya Ovaları)’nın kuzey kısmında,Mendoza’nın güneydoğusunda yükseltiler 4.700 metreyi bulurken, bu yükseltiler güneydoğuya gidildikçe azalır. Arjantin’in diğer bölgelerindeki dağlar çok nadir 1.000 metreyi aşar. Bu nadir durumlara örnek olarak Atlantik kıyısındaki ve Misiones’in dağlık bölgesindeki Sierras Australes Bonaerenses (Sierra de la Ventana ve Sierra de Tandil) verilebilir.

Nehirler ve Göller

Arjantin’de bulunan nehirlerin kaynağı büyük ölçüde Río de la Plata’dır. Río de la Plata’ya dökülen nehirler 5. 200. 000 km²’lik bir alana yayılmıştır ve bu alanın hemen hemen üçte biri Arjantin sınırları içinde bulunur, kalan alan ise Bolivya, Brezilya, Paraguay ve Uruguay sınırlarındadır. Río de la Plata’ya dökülen iki büyük nehir Paraná Nehrive Uruguay Nehri’dir. Kuzeyde, Brezilya sınırında dünyanın da en büyük şelalelerinden sayılan Iguazú ve Iguazú Milli Parkı bulunur. Iguazú Nehri ve şelaleleri Niagara Şelaleri’nden üç kat daha büyüktürler.

Iguazú Şelaleleri, İkinci en büyük nehir Patagonya’nın kuzeyinde bulunan Río Colorado’dur. Onun en önemli kolu olan Río Salado del Oeste Batı Arjantin’in büyük bir kısmını sular, ama kurak iklim dolayısıyla yer yer kurumuş ve bataklığa dönüşmüş bir nehirdir.

Arjantin’de iki büyük göller yöresi bulunmaktadır. İlki ve büyük olanı Güney Andlar’ın eteklerinde başlayıp bir zincir gibi Neuquén’den Ateş Toprakları’na (Tierra del Fuego) kadar birbirini izleyen tatlı su göllerinin bulunduğu yöredir. İkincisi ise Pampa’nın batı kısmında ve Chaco’nun güneyinde bulunan alçak ve genellikle tuzlu olan göllerdir.

Özellikle Córdoba’daki Laguna Mar Chiquita (5770 km²) ve Los Glaciares Milli Parkı’nda bulunan ve NATO tarafından dünya mirası olarak kabul edilen Lago Argentino (1415 km²) ve Lago Viedma (1088 km²) önemli göller arasında sayılabilir. Ünlü Perito Moreno Buzulu da bu parkta bulunmaktadır.

Adalar

La Isla de los Lobos (Fok Adası)Arjantin çok uzun bir sahil şeridine sahip olan bir ülke olmasına karşın, çok az sayıda adaya sahiptir. En büyük adası Tierra del Fuego Takımadaları’na ait olan 47.000km²’lik Ateş Toprakları Adası (Tierra del Fuego)’dır. Bu adayı Arjantin (21.571 km²) ve Şili (25.571 km²) paylaşmıştır. Bunun dışında Arjantin’in hak talep ettiği, ama Birleşik Krallık yönetiminde bulunan Falkland Adaları (Las Islas Malvinas/Falkland Islands) vardır. Arjantin’in 2. Nisan 1982 yılında adayı işgal etmesinin ardından 14. Haziran 1982’ye kadar süren Falkland Savaşı başladı ve bu savaş Arjantin’in mağlubiyeti ile sona erdi. Falkland Takımadaları’nın en büyük adası doğudaki Soledad (East Falkland) -6683 km²- ve Gran Malvina (West Falkland) – 5278 km²-‘dir. Güney Gürcistan ve Güney Sadviç Adaları da aynı statüde bulunmaktadır.

Önemli sayılabilecek diğer adalar ise Buenos Aires Eyaleti’nin güneyinde Bahía Blanca ve Bahía Anegada Körfezleri’nin arasındaki bölgede bulunan adalardır. Buradaki adalar düzdür ve San Blas kaplıcasının bulunduğu Jabalí Adası dışında tamamen boştur. En büyük ada 207 km²’lik alana sahip olan Trinidad Adası’dır. Patagonya kıyılarında da birkaç ufak tefek ada da bulunmaktadır.

İklim ve Bitki Örtüsü

Ülkenin okyanus cephesindeki güney ucu nemlidir ve sıcaklıklar da hiçbir zaman yüksek değildir. Ushuaia’da yaz mevsiminde 9,2°C, 3700 km uzaklıktaki kuzey uçta, yani Misiones Eyaleti’ndeyse, iklim sıcaktır, yağışlıdır ve burada çay yetiştirilir. Ülkenin geri kalan bütün bölgelerinde Kuzeyden Güneye doğru sıcaklıklar azalırken, iklimin başlıca özelliği kurak olmasıdır. Arjantin’i Kuzeybatıdan Güneybatıya doğru geniş bir kurak kuşak boydan boya aşar. Bu “kurak köşegen” And Dağları’ndaki yüksek platolarda ve havzalarda başlar, dağ eteklerinde sürer (Mendoza’da yılda 193 mm yağış görülür) ve Patagonya kıyısında sona erer (200 mm’nin altında yağış). Pampa’da iklim Atlas Okyanusu kıyısından iç kesime doğru gittikçe değişir. Río de la Plata yakınında yağışlı (1200 mm) ve genellikle yumuşak olan iklim iç kesimde karasal ve kuraktır. Yağışlar, yaz mevsimi boyunca giderek yoğunlaşır ve getirdikleri nem, hemen büyük bir buharlaşmaya uğrar. 600 mm eşyağış eğrisi, Bahía Blanca’dan Córdoba’ya kadar geniş bir yay çizer. Böylece “yağışlı” Pampa’dan “kurak” Pampa’ya geçilir.

Pucará de Tilcara, Anlatılan bu koşullar nedeniyle Arjantin’de orman azdır. Ülkenin büyük bir bölümü, çayırlar ve dikenli çalılıklarla kaplıdır. Ülkenin Patagonya’nın Kuzeyinde kalan batı yarısı ağaçsılardan ve az çok dikenli, az yapraklı küçük ağaçsılardan oluşan seyrek bir bitki topluluğuyla (monte) örtülüdür. Patagonya çakılları arasında az miktarda çalılık ve bazı buğdaygiller tutunmuştur. Doğal halinde yüksek otlardan oluşan uçsuz bucaksız bir çayır ve kötü bir otlak olan Pampa, Avrupa’dan yeni ot türlerinin getirilmesiyle ve üçgül ile yoncanın yaygınlaştırılmasıyla değiştirilmiştir. Ağaç da dikilmiştir ama gerçek ormanlar Güney Andlar’daki göller yönetim bölgesinde (Arokarya Ormanları) ve Macellan Boğazı dolaylarında (kayın ormanları) yer alır. Kuzeyde büyük tropikal orman, iki yerde Arjantin’e sokulur: Misiones’te ve Tucumán Andları’nın doğu yamaçlarında Orta Chaco’da, sert keresteli, kabukları bakımından zengin türlerin ağır bastığı bir orman (Quebrachos) yer alır.

Nüfus ve Ekonomi

Arjantin’e insanların yerleşmesi kuzeybatıdan Bolivya’daki yüksek yaylalardan ve madencilik bölgelerinden gelen İspanyolların And dağ eteğine inmeleriyle gerçekleşti. Bu ilk Arjantin, sözkonusu madencilik bölgelerinin tahıl, koyun ve yük hayvanları (özellikle katır) sağlayan bir uzantısı gibiydi. Atlas Okyanusu cephesiyle uzun süre ilgilenilmedi. Dolayısıyla kuzeybatıda And eteklerinin tarım ve çobanlığa dayalı ekonomisi XVIII. yüzyılın ortasına kadar ağır bastı ve İspanyolların kurdukları kentler (sömürge döneminden kalma geleneklere bağlı ve canlı Arjantin’e [[[Buenos Aires]] limanı ve Pampa] doğru meydana gelen göçlere karşın hâlâ yoğun bir nüfus yaşar), günümüzü kadar melez Arjantin’in temelini oluşturdu. XIII. yüzyılın ikinci yarısında Kral Naipliği’nin kurularak (başkenti Buenos Aires’ti) Buenos Aires limanının daha bağımsızlıktan önce Atlas Okyanusu ticaretine açılmasıyla, Arjantin’in ağırlığı And Dağları’ndan Plata halicine “kaymaya” başladı ve kesin dönemeç modern Arjantin’in tam anlamıyla oluşturduğu XIX. yüzyılın son çeyreğinde gerçekleşti. Bu gelişmede başlıca rolü İspanyolların fethi sırasında Pampa’da başıboş dolaşmaya bırakılan sığırların, ticari anlayışla yetiştirilmeye başlaması oynadı. Avrupa’ya XIII: yüzyıl’da deri, XIX. yüzyılın ilk yarısında kurutulmuş et satılırken, 860’a doğru bu ürünlerin yerini koyun yünü aldı. Bu tarihten sonra Pampa’daki çayırların sahipleri, Buenos Aires’te, zamanla da bütün Arjantin’de liman işlerini elinde tutan yabancı burjuvaziyle yakından ilişkili başlıca ekonomik ve siyasal güç haline geldi. Avrupa kent pazarları, sermayeleri, teknikleri hatta insanlarıyla 1800 – 1900 yıllarında Arjantinlilerin önce ülke topraklarının bütününe yerleşmelerini, sonra da bu toprakların tamamını donatıp işlemelerini sağlandı. Ülke 1929 Büyük İktisadi Bunalımı’na kadar bütünüyle dışsatım’a (Büyük Britanya’ya) dönük tarım ürünlerinin değerlendirilmesine dayanan büyük bir refah dönemi yaşadı. Pampa’ya hayvancılık yapılan çok büyük çiftlikler (‘’’estancia’’’) yapıldı ve toprak sahipleri bu çiftliklere yerleştirdikleri yarıcılara önce buğday, keten, mısır ektirdiler, sonra sığırlar için yonca yetiştirilen geniş alanlar ayırdılar. Büyük çiftlikler, İngiliz kasaplarının dondurulmuş et gereksinimlerini karşılamaya başladı. Paraná yakınındaki Rosario Santa Fe Pampa’sı bölgesinde ve kurak Pampa’nın birçok kesiminde büyük toprak sahipleri, topraklarını parsellere ayırıp İtalya’dan hatta Doğu Avrupa’dan gelen çiftçilere kiraladılar ya da ortak ektirdiler. Bu tek tip ürün yetiştirilen tarım alanları, 1930 yıllarına doğru Arjantin’i uluslar arası ticarette başlıca buğday, mısır ve yağ satan bir ülke haline getirdi. Ülkenin kenar bölgeleri işletmeye açılarak her birinde iç tüketime yönelik bir tarıma ağırlık verildi (yalnızca Patagonya bunun dışında kalarak koyun – yünleri yurt dışına satılıyordu – yetiştiren büyük şirketlere bırakıldı). Yarıtropikal kuzeybatı bölgesi şekerkamışı, Mendoza Andları dağ eteği büyük sulama çalışmaları sayesinde üzüm, Negro Irmağı’nın yukarı vadisi sulamayla meyve üretim bölgesi oldu; güney Chaco’da büyük şirketler Quebracho Ormanı’nı yok ederek tanen elde ettiler; kurak kuşağın başladığı orta bölgelerde, Orta Avrupa’dan gelen göçmenler sayesinde pamuk ekimi gelişti. Büyük İktisadi Bunalım patlak verdiğinde 7 milyon göçmenin (yarısı İtalyan, üçte biri İspanyol) geldiği Arjantin, beyazların yaşadığı “yeni” bir ülke haline geldi. Ülke ürünleri Pampa’daki sık demiryolu ağı ve kenar bölgelere giden kolları aracılığıyla aşağı Paraná kıyısındaki, Bahía Blanca’daki limanlara, özellikle de Buenos Aires limanına “akıtılıyordu”. Nüfus, az sayıda büyük toprak sahibinin mülkiyetindeki kırsal kesimde toprak bulamadığından, akın akın kentlere göçmekteydi. Kentleşmedeki bu gelişmeyi, iktisadi bunalım daha da arttırdı; özellikle köyden kente göç olayının olağanüstü boyutlara ulaştığı Buenos Aires aşağı yukarı bomboş bir ülkede, dünyanın en büyük anakentlerinden biri haline geldi. Devlet, sanayinin gelişmesini destekledi. 1947’den sonra Peron’un başkanlığı döneminde devlet, kamu hizmetlerini ve büyük donatım çalışmalarını üstlendi, korporasyoncu bir sendika akımı ile ordunun denetimine verilen “ağır sanayi” kesimine dayanan ulusal özel kesim arasında işbirliği destekledi. Dış pazarların bulunmaması nedeniyle Pampa tarımı İkinci Dünya Savaşı’nın sonuna kadar durakladı; oysa aynı dönemde, tarım dışındaki kesimlere sistemli bir biçimde aktarma yapma siyasetinin sürdürülmesi (tarım ürünlerine ısrarla düşük fiyat uygulanması bunu gösterir) sonucu açlık çeken Avrupa buğday ve etten mahrum kalmıştı. İç pazara yönelik yeni ürünlerin (süt, yağ çıkarılan bitkiler) gelişmesine karşın, köyden kente göç dev boyutlara ulaştı. 1950’li yılların sonunda bu büyük tarım ülkesi, yeni ülkelerin Anglosakson tipi tarımındaki olağanüstü gelişmelerin sonucunda, dünya pazarında tam anlamıyla dışlandı. Yüzyılın başından kalma ortak donanımlar, özellikle demiryolu ve denizyolu taşımacılığı açısından eskimişti. Bununla birlikte, çeşitli hafif sanayi gelişirken, petrol ve demir-çelik sanayisi gibi birkaç önemli yeni kol kuruldu. Arjantin, uçsuz bucaksız toprakları bomboş bir ülkeyken, kentleşmiş bir ülke, hatta bir “kent-ülke” haline geldi.

Arjantin denince Pampa, topraklarının verimliliği, etinin kalitesi, tahılların bolluğu ve gaucho efsanesi (günümüzde ücretle çalışan bir çoban haline gelmiş atlı özgür adam) akla gelir. Oysa günümüzde Pampa, traktörler, bankalar, otomobiller, tüccarlar ve kooperatifler ülkesidir. ABD’nin orta-batı eyaletlerindeki çiftçileri örnek alan Arjantinli çiftçiler de kentlileşmektedir. Özelikle de Pampa tarımı makineleşmekte, tekniklerini yenilemektedir, ama bu işte rakiplerine oranla on – yirmi yıl geri kalmıştır. 1976’dan bu yana askeri diktatörlüğün uygulandığı liberal ekonomi rejimi, ülkenin yeniden uluslar arası pazarlara girmesini ve uluslar arası fiyatlara uyarlanmasını sağlamıştır. Sanayi ülkelerinin isteklerini göz önünde tutan tarımcılar, Avrupa’da yetiştirilen hayvanlar için yemlik bitki tarımına ağırlık vermiştir. 3,5 Mt soya, 6,5 Mt sorgum, 9 Mt mısır, 1,5 Mt ayçiçeği küspesi. Buna karşılık yılda 5-10 Mt arasında üretilen buğday, artık dünya ticaretindeki önemini yitirmiştir. Bütünüyle ele alındığında 1970 – 1980 yılları arasında tahıl üretimi değişmeden kalmış (20 – 25 Mt arasında), oysa yağ bitkileri üretimi 1970’te 2 Mt iken 1980’de 6 Mt’u aşmıştır. Hayvancılığa gelince gerek koyun (150 000 t yün), gerek süt domuzu (yıllık kesim sayısı 2 500 000 başla sınırlıdır) açısından gelişmemekte, sığır sürüsüyse (yaklaşık 60 milyon baş) çok yavaş artmaktadır. Yalnızca Pampa’nın orta kesimindeki besicilik, yemlik bitki tarımından yararlanır. Tümü ele alındığında tarım ve hayvancılık ürünleri hâlâ, ülke dışsatımının 3/4’ünü karşılar. Gelişmeler, özellikle tarım alanlarının yarısını kaplayan küçük ve orta boy çiftlikler (1 200 ha kadar) sayesinde gerçekleştirilmektedir; oysa yeterince işletilmeyen ya da otlarla kaplı alanlar halinde nadasa bırakılan büyük topraklar, Arjantin Pampa’sını dünya ölçüsünde bir “rezerv”e dönüştürmektedir. Buna Andlar’ın eteğinde, Patagonya’daki Río Negro’dan, dönenceler bölgesindeki Río Bermejo’ya kadar uzanan bölgede sulamadaki gelişmenin sağladığı olanakları eklersek, kent ve sanayi ekonomisine tanınan otuz yıllık öncelikten sonra tarımda ne kadar büyük aşamalar kat edildiği anlaşılır. Arjantin’in sanayi alanında da önemli sayılabilecek kaynaklara sahip olduğu kesindir. Brezilya’dan gelen ırmakların (Uruguay ve Paraná Irmakları’nda düzenleme çalışmaları yapılmaktadır) sağlayabileceği su enerjisi çok büyük boyutlardadır; buna, batıdaki dağ kütlelerinden inen bütün ırmaklar (sulamada ve elektrik üretiminde yararlanmak için) üzerinde kurulan tesisler de eklenir. Uranyum madeni boldur (yaklaşık 400 000 t rezerv). Buenos Aires yakınlarındaki Atucha’da bir nükleer santral hizmete girmiş, yenilerinin de yapımına başlanmış ya da yapılmaları tasarlanmıştır. Ayrıca Arjantin, petrol üreticisi ülkelerdendir (25 Mt) ve 1950 yıllarından bu yana iç tüketiminin %90’ını kendi karşıladığı gibi, günümüzde denizde petrol aramalarına da başlanmıştır. Doğalgaz üretimi de önemli sayılır (yaklaşık 10 milyon metreküp). Daha sınırlı, ama çeşitli olan öbür maden kaynakları da, dışardan satın alınan madenlerin miktarını azaltma şansını doğurmaktadır. Aslında sanayinin gelişmesi tüketim mallarından başlamış ve yavaş yavaş işlenmiş ürünler dışalımını (Paraná ve Buenos Aires liman kentlerinde gerçekleştiriliyordu) azaltmıştı. Ama sanayideki gerçek patlama, ülkenin 1958’den bu yana Arjantin’de üretim yapmaya başlayan çokuluslu şirketlere açılmasıyla oldu. Bu açılma, çelik sanayisinden elektronik sanayisine kadar bütün dallara yayıldı. Sanayiyi yönlendiren dal, otomobil yapımıydı; ama dışardan alınan bu sanayi, Arjantin özel girişimcileri için çok geçmeden geri tepti; başlangıçta sanayiye egemen olan bu girişimciler çok geçmeden küçük ortaklar ya da taşeron şirket sahipleri haline düştüler. Perón rejiminden sonra güçlenen sendikacılık hareketi de, olaydan aynı derecede zarar gördü. Kapitalist ekonomi, sermayelerin ve malların uluslar arası çalkantısına doğrudan açık ya da bağımlıydı. Ortalama yaşam düzeyi hızla düşmektedir (ama hâlâ kıtadaki öbür devletlerden yüksektir), özellikle yükseköğrenim görmüş gençler yurtdışına göçmektedir, bunun tek nedeni ideolojik ve polis rejimi baskısı değildir. Sonuç olarak Arjantin, büyük, geleceği parlak, ama çok eşitsiz biçimde gelişmiş, iki yüzyıllık yoğun bir tarihin sonucu olan şaşırtıcı derecede karmaşık toplumunu oluşturan çeşitli kesimlerin dönem dönem kabul ettirmeye çalıştıkları gelişme stratejileri arasında kırk yıldır bocalayan bir ülke olarak görülmektedir.

Günümüzde Arjantin’de yaklaşık kırk milyon insan yaşar. Nüfusun %25,2’sini 0-14 yaş grubu, %61.1’ini 15-64 yaş grubu oluştururken 65 yaşının üstündekiler Arjantin nüfusunun %10,6’sıdır. 2006 rakamlarıyla Arjantin’de nüfus artma oranı %0,96 olarak hesaplanmıştır.

Arnavutluk

Genel Özellikler

Arnavutluk, Güneydoğu Avrupa’da bir ülkedir. Balkan yarımadasının batı bölgesinde uzanan Arnavutluk, kuzeybatıdan Karadağ, kuzeydoğudan Sırbistan ve doğudan Makedonya, güneyden Yunanistan, batıdan Adriyatik Denizi’yle çevrilidir.

Önemli şehirleri Tiran, İşkodra, Elbasan, Dıraç, Körçe, Avlonya. + Tiran, İşkodra, Elbasan, Durres, Korçe,Vlore.Lushnje

Nüfus Özellikleri

Nüfusu 3.425.000 (1993 tahmini). Nüfusun % 36’sı şehirlerde yaşamaktadır. Ortalama ömür 72 yıldır. Çocuk ölümlerinin oranı binde 28’dir. Nüfusun % 33’ünü 14 yaşın altındakiler oluşturmaktadır. Nüfus artış hızı: %1.7

Etnik yapı, % 97.3 Arnavut, % 1.5 Roman, % 1.3 Yunan, % 0.14 Makedon, kalanı diğer etnik unsurlardır. Arnavutluk öbür Balkan ülkelerin aksine dünyanın en homojen ülkelerindendir. Arnavutların İliyalıların soyundan geldikleri sanılmaktadır. Makedonya ve Kosova başta olmak üzere eski Yugoslavya cumhuriyetlerine ve dünyanın birçok ülkesine yayılmışlardır.

Din, 1913’ta Osmanlı Devleti’nden ayrılıp, bağımsız oluşundan bu yana geçen 94 yılda, Arnavutluk’ta dini kimlik kategorizasyonu yapılmamaktadır. 1944 – 1991 arasındaki 46 yıllık komünist Enver Hoxha (Hoca) rejimi döneminde Arnavutluk dünyanın ilk ve tek ateist devleti ilan edildi. Toplumun büyük kesimi iki nesil boyunca Müslümanlık – Hıristiyanlık vb. gibi konuların tamamen dışında yaşadı. Arnavutlar arasında din farkı gözetenler ağır cezalara çarptırıldılar. 1991’de Doğu Avrupa’daki komünist rejimlerin yıkılmasından sonra Arnavutlukta Hıristiyanlığın Katolik mezhebine ilgi artarak büyümektedir. Arnavutluk Katolik Kilisesi merkezi İşkodra şehrinde olup, İtalya, Avusturya ve Almanya ile çok yakın temas halindedir. İran ve Suudi Arabistan ise Arnavutlukta İslam’ın yeniden canlanması için maddi yardımlar yapmaktadır.

Dil, Resmi dil Arnavutçadır. Etnik unsurların dilleri de konuşulur. Türkçe konuşabilenlere de rastlanılır.

Coğrafi Durum

Bir güneydoğu Avrupa ülkesi olan ve Balkan yarımadasının batı bölgesinde uzanan Arnavutluk, kuzeyden Karadağ, doğudan Sırbistan ve Makedonya, güneydoğudan Yunanistan, batıdan Adriya Denizi’yle çevrilidir. Adriya Denizi’ne bakan kıyısının uzunluğu 316 km’dir. Genelde dağlık olan topraklarının üçte ikisi dağlar ve tepelerden oluşur. Kalan kısmı ise ovalık ve alçak tepelerdir. Ülkenin batısında Adriya Denizi’ne paralel olarak Dinar Alpleri, kuzeyinde de Arnavutluk Alpleri uzanır. En yüksek yerleri Korab tepesi (2751 m.) ve Yezertsa Zirvesi (2694 m.)’dir. Çok sayıda akarsuyu vardır. En uzun ırmakları Drina, Vyosa, Şkumbi, Semani, Mati ve Erzen’dir. İşkodra, Ohri ve Prespa göllerinin bir kısmı Arnavutluk’a aittir. Sınırları içinde bazı küçük gölleri vardır ve bunların bazıları buzul gölleridir. Topraklarının % 36’sı ormanlık, % 17’si tarım alanı, % 14’ü otlaktır. Akdeniz iklimi kuşağında bulunan Arnavutluk’ta yazlar kuru sıcak ve güneşli, kışlar bol yağmurlu ve yumuşak geçer. Dağlık kısımlarda iklim bölgeden bölgeye değişir. Buralarda kışlar daha soğuktur. Kıyıdan biraz içerde yeralan başkent Tiran’da yıllık sıcaklık ortalaması 15.6 derece, yıllık yağış ortalaması da 1588 mm.’dir.

Yönetim

Yönetim şekli Arnavutluk çok partili demokratik sistemle ve 29 Nisan 1991’de yürürlüğe konan anayasayla yönetilmektedir. Devletin en üst yöneticisi devlet başkanı, hükümetin başkanı başbakandır. Üyeleri serbest genel seçimlerle belirlenen 140 üyeli bir parlamentosu vardır. Arnavutluk, BM’e ve Uluslarası Para Fonu’na üyedir.

Siyasi Partiler

Arnavutluk’taki siyasi partilerin başta gelenleri şunlardır:

Demokrat Parti: Liberal anlayışa sahiptir. En son genel seçimlerde parlamentoda 92 üyelik kazanan bu parti iktidarı elinde bulundurmaktadır.

Sosyal Demokrat Parti: Solcudur. En son genel seçimlerde parlamentoda 7 üyelik kazandı.

Sosyalist Parti: Komünist Emek Partisi’nin devamıdır. En son genel seçimlerde parlamentoda 38 üyelik kazandı.

Cumhuriyetçi Parti: Demokrat Parti’ye yakındır.

Dış İlişkilerde Yaşanılan Sorunlar

En önemli dış problemi Kosova meselesidir. Bugün Sırbistan sınırları içinde bulunan ve Sırbistan yönetimi tarafından özerkliği kaldırılarak Sırbistan’a bağlanmış olan Kosova halkının % 80’den fazlası Arnavut asıllıdır. Arnavutluk yönetimi Kosova meselesine sahip çıkmakta ve buranın bağımsızlığı için mücadele eden Kosova Arnavutlarını desteklemektedir. Makedonya’da yaşayan Arnavutlara baskı uygulanması da bu iki ülke ilişkilerini olumsuz yönde etkilemektedir.

10.06.2007’de A.B.D. Başkanı George W.Bush Arnavutluğu ziyaret etti. Arnavutluk Başbakanı S.Berişa’nın ‘tarihi ziyaret’ olarak adlandırdığı ziyaret sonrası, G.W.Bush yaptığı basın açıklamasında ‘Rusya ve Sırbistan’kabul etmeseler dahi Kosova bağımsız olacaktır’ diyerek bütün Arnavutları çok sevindiren bir söz vermiş oldu. Görüşmeler çok sıcak bir atmosfer içinde geçti. Sırp Başbakanı Koştunitsa ise aynı gün Rusya’da Putin ile görüştü.

Arnavutluk-Yunanistan ilişkileri de iyi değildir ve Yunanistan etnik azınlık ve göç gibi konularda Arnavutluk yönetimine baskı yapmaktadır.

Ekonomi

Arnavutluk ekonomisi daha çok maden üretimine ve sanayiye dayanır. Bir miktar petrol ve doğal gaz çıkarmaktadır. 1992’de toplam 6 milyon varil petrol, 136 milyon m3 doğal gaz üretmiştir. 1993’deki petrol rezervi 185 milyon varil, doğal gaz rezervi 11 milyar m3 olarak tahmin ediliyordu. Ayrıca krom, linyit, nikel, bakır, demir, kükürt, çinko, kurşun ve boksit üretmektedir.

Tarım ve hayvancılığın da ekonomide önemli yeri vardır. Bu sektörlerden elde edilen gelirin gayri safi yurtiçi hasıladaki payı % 36’dır ve çalışan nüfusun % 55’i bu alanlarda iş görmektedir. Orta kesimdeki kıyı ovalarda daha çok buğday, mısır, tütün ve patates, iç kesimlerde daha çok şeker pancarı, güney kıyılarda en çok zeytin ve turunçgiller üretilir. Ülke genelinde bunlardan başka meyve ve sebzeler de üretilmektedir. 1992’de 600 bin ton tahıl, 60 bin ton yer bitkileri, 15 bin ton baklagiller, 130 bin ton meyve, 250 bin ton sebze üretilmiştir. Aynı yıl ülkede 500 bin baş sığır, 1 milyon baş koyun, 170 bin baş domuz bulunuyordu. 1991’de % 55’i denizden, % 45’i iç sulardan olmak üzere 12 bin ton balık avlanmıştır. Aynı yıl 2.6 milyon ton da tomruk üretilmiştir.

Dış Ticaret

İhraç ettiği ürünlerinin başında petrol, maden cevherleri (bunlar tüm ihracatının % 47’sini oluşturur) ve çeşitli tarım ürünleri gelir. İthal ettiği malların başında da makinalar, ulaşım araçları ve yedek parçaları, gıda maddeleri, kimyasal maddeler ve dayanıklı tüketim maddeleri gelir. 1991’deki dış ticaret açığı 179 milyon dolar olmuştur.

Sanayi

En çok metalurji, demir-çelik, kimya, tekstil, ayakkabı, deri, kereste, mobilya, gıda, meşrubat, sigara, ilaç ve inşaat malzemeleri sanayileri gelişmiştir ve gelişme yolundadır. Yerel kaynaklardan ve imalat sanayiinden elde edilen gelirlerin gayri safi yurtiçi hasıladaki payı % 42’dir. Çalışan nüfusun yaklaşık % 19.5’i sanayi sektöründe iş görmektedir. Buna maden ocaklarında çalışanlar da dahildir.

Enerji

1991’de 2 milyar 800 milyon kw/saat elektrik üretilmiş, 3 milyar 155 milyon kw/saat tüketilmiş, aradaki fark ithalatla karşılanmıştır. Elektrik enerjisinin % 9’u termik santrallerden, % 91’i hidroelektrik santrallerinden elde edilmektedir. Kişi başına yıllık elektrik tüketimi ortalama 960 kw/saattir.

Ulaşım

Ülkenin tarifeli sefer yapılan tek havaalanı başkent Tiran’daki uluslararası trafiğe açık havaalanıdır. Arnavutluk, 100 grostonun üstünde yük taşıyabilen 25 gemiye, 720 km. demiryoluna, 8.000 km.’si asfaltlanmış olmak üzere 21.000 km. karayoluna sahiptir. Bu ülkede ortalama 68 kişiye bir motorlu ulaşım aracı düşmektedir.

Eğitim

Eğitim ücretsizdir. 1800 ilkokul, 50 genel ortaöğretim kurumu, 470 mesleki ortaöğretim kurumu, 8 yükseköğretim kurumu vardır. Üniversite çağındaki gençlerden üniversiteye kayıt yaptıranların oranı % 80, okuma yazma bilenlerin oranı ise % 87’dir.

Sağlık

Arnavutluk’ta 900 hastane, toplam olarak 5860 doktor ve diş doktoru, 40 bin ebe ve bayan sağlık görevlisi mevcuttur. Ortalama 585 kişiye bir doktor düşmektedir. (Buna diş doktorları da dahildir.)

Avustralya

Avustralya, güney yarımkürede yer alan bir ülkedir. Hint ve Büyük Okyanusu arasında uzanır. Tüm bir kıtayı kaplayan tek ülkedir. Komşuları Endonezya, Doğu Timor, Papua Yeni Gine, Solomon Adaları, Vanuatu, Yeni Kaledonya ve Yeni Zelanda’dır. Başkenti Canberra, en büyük şehri Sidney’dir.

Coğrafya

Avustralya, 7.617.930 km² karada, 68.920 km² sularda olmak üzere toplam 7.686.850 km²’lik bir alana kurulmuştur. Hiçbir ülkeyle kara sınırı yoktur. Çevresinde sadece 25.760 kilometrelik bir sahil şeridi vardır.

İklimi: Kıtanın hemen hemen üçte biri tropik ve kalanı ılıman bölgedir. En soğuk bölgeler Tasmanya’nın yayla ve yüksek yerlerinde ve anakaranın güney doğu kıyılarındadır. Yıllık ortalama sıcaklık kuzeyde 27 dereceden güneyde 13 dereceye kadar değişir.

Arazi yapısı: Genellikle yüksek olmayan yaylalar, güneydoğuda verimli ovalar yer almaktadır. Erozyonla ortaya çıkan asıl ana kara 3 milyar yıldan daha yaşlıdır.

En alçak noktası -15 metre ile Eyre Gölü (Güney Avustralya), en yüksek noktası da 2.228 metre ile Kosciuszko Dağı’dır (Avustralya’nın doğusunda Great Dividing Range’de yeralır.).

Doğal kaynakları: boksit, kömür, demir yatakları, bakır, kalay, gümüş, uranyum, nikel, tungsten, mineraller, kurşun, çinko, elmas, doğal gaz, petrol

Arazi kullanımı:
Tarıma uygun topraklar: %6
Otlaklar: %54
Ormanlık arazi: %19
Diğer: %21 (1993 verileri)

Sulanan arazi: 21.070 km² (1993 verileri)
Doğal afetler: Kıyı boyunca kasırgalar; sert kuraklıklar; orman yangınları

Bilgi: Toprak bakımından Rusya, Kanada, Çin, A.B.D. ve Brezilya’dan sonra 6. en büyük ülkedir. Avustralya, dünyanın en büyük adası ve en küçük kıtasıdır.

Tarihi

Avustralya ismi Latince’de güneyden, güneye ait olan anlamına gelen Australis kelimesinden türetilmiştir. Roma uygarlığı zamanına dayanan, güneydeki bilinmeyen bir ülke anlamı (terra australis incognita) benzer bir yerin, ortaçağ coğrafyasında da bulunduğunu gösterir, ancak bu bilgiler herhangi bilinen bir kıta bilgisi içermemektedir. Latince’deki Terra Australis Incognita’terimi ; Güneydeki (Australis) Bilinmeyen (Incognita) Toprak parçası (Terra) anlamına gelmektedir.

14 Mayıs 1606’da, Vanuatu’ya ayak basan Pedro Fernandes de Queirós, Güney Kutbu’ndaki tüm kara mülkiyetinin İspanya Krallığı’na ait olduğunu iddia etmiş ve kıtayı Austrialía del Espíritu Santo şeklinde adlandırmıştır.

Flemenkçe Australische kelimesi de, Batavia’daki Flemenkler tarafından, 1638 yılından önce, güneyde keşfedilmiş yeni yerleri adlandırmak için kullanılıyordu. “Australia” kelimesinin İngiliz dilinde ilk kullanımı ise 1692 yılında Gabriel de Foigny’nin yazdığı Les Aventures de Jacques Sadeur dans la Découverte et le Voyage de la Terre Australe isimli Fransızca romanının, 1693 yılındaki çevirisinde görülmüştür.

Daha sonraları, 1765’te, Alexander Dalrymple bu kelimeyi, Luis Váez de Torres’ın 1606’da Yeni Gine’nin güney kıyılarına yaptığı seyehati anlattığı kitabını İngilizce’ye çevirirken kullanmıştır. Dalrymple ayrıca Avustralya kelimesini, An Historical Collection of Voyages and Discoveries in the South Pacific Ocean (1771) isimli eserinde bütün Okyanusya bölgesini tanımlamak için kullanmıştır. 1793’de George Shaw ve Sir James Smith içerisinde geniş ada, büyük kıta, Avustralya, Australasia ve New Holland tanımlamaların yapıldığı, Zoology and Botany of New Holland eserini yayınlamıştır.

Avustraya ismi, kıtanın etrafını gemi ile dolaşan bilinen ilk insan, kaşif Matthew Flinders’ın A Voyage to Terra Australis (1814) eseri ile popüler hale gelmiştir. Britanya Krallığı’nin bakış açısını yansıtan ismine rağmen, eserinde Flinders Avustralya ismini kullanmış ve bu isim geniş kitkekerce telafuz edilen bir terim olmuştur. New South Wales valisi Lachlan Macquarie sonraları bu ismi İngiltere’ye yolladığı yazılı mesajlarda kullanmıştır. 1817’de Macquarie bu ismin resmi olarak kabul edilmesini önerdi ve 1824’de Britanya Krallığı, kıtanın resmen Avustralya ismiyle tanınmasını onayladı.

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 20,264,082 (Temmuz 2006 verileri)
Yaş yapısı: 0-14 yaş: %19.6 (erkek 2,031,313; kadın 1,936,802)
15-64 yaş: %67.3 (erkek 6,881,863; kadın 6,764,709)
65 yaş ve üzeri: %13.1 (erkek 1,170,589; kadın 1,478,806) (2006 verileri)
Nüfus artış oranı: %0.85 (2006 verileri)
Mülteci oranı: 3.85 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.05 erkek/kadın
15 yaş altı: 1.05 erkek/kadın
15-64 yaşlarında: 1.02 erkek/kadın
65 yaş ve üzeri: 0.79 erkek/kadın
toplam nüfusta: 0.99 erkek/kadın (2006 verileri)
Bebek ölüm oranı: 4.63 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 80.5 yıl
erkeklerde: 77.64 yıl
kadınlarda: 83.52 yıl (2006 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 1.76 çocuk/1 kadın (2006 verileri)
HIV/AIDS – hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.1 (2003 verileri)
HIV/AIDS – hastalıkları taşıyan insan sayısı: 14,000 (2003 verileri)
HIV/AIDS – hastalıklarından ölenler: 200 den az (2003 verileri)
Ulus: Avustralyalı
Nüfusun etnik dağılımı: Beyaz ırk %92; Asya Kökenli %7; Aborjinler ve diğerleri %1
Din: Anglikan %26.1; Roman Katolik %26; Diğer Hıristiyan Mezhepleri %24.3
Dil: İngilizce ve diğer yerel lisanlar

Ekonomik Göstergeler

Ekonomiye genel bakış: Dünyanın en çok kentleşmiş ve teknolojik açıdan ileri düzeyi yakalamış ülkelerinden biridir. Avustralya’nın gayri safi milli hasılası 20 milyonun altında bir nüfusu olan bir ülke için yüksektir. Eğitim, öğretim, sağlık ve ulaştırma dahil olmak üzere sosyal altyapıya büyük ölçüde yatırım yapmıştır. Avustralya kalkınmış, iyi eğitilmiş ve endüstrileşmenin doruğundaki yapısı ile kendi ihtiyaçlarını iç kaynakları ile karşılayabildiği gibi yüksek oranlarda gıda ve maden ürünleri ihracatında bulunmaktadır.

Sektörlere göre işgücü dağılımı: İşgücünün %34’ü finans ve hizmet sektörü, %23’ü maden ve kamu kurumları, %20’si toptan ve perakende ticaret, %17’si üretim ve endüstri, %6’sı tarım ile uğraşmaktadır.

İş Gücü: 10.42 milyon(2005)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %2.7 (2005 verileri)
İşsizlik oranı: %5.1 (2005)
Bütçe: gelirler: 249.8 milyar $; giderler: 240.2 milyar $ (2005)
Endüstri: madencilik, endüstri ve taşımacılık ekipmanları, gıda ürünleri, kimyasallar, çelik
Endüstrinin büyüme oranı: %1.1 (2005 verileri)
Elektrik üretimi: 237 milyar kWh (2004)
Elektrik üretimi için kaynaklar: fosil yakıtlar: %89.93
hidro: %8.36
nükleer: %0
diğer: %1.71 (2004)
Elektrik tüketimi: 221 milyar kWh (2004)
Elektrik ihracatı: 0 kWh (2003)
Elektrik ithalatı: 0 kWh (2003)
Tarım ürünleri: buğday, arpa, şekerkamışı, meyveler; büyükbaş hayvan, kümes hayvanları
İhracat tutarı: 103 milyar $ (2005 verileri)
İhracat ürünleri: kömür, altın, et, yün, alüminyum, demir, buğday, makine ve ulaşım araçları
İhracat ortakları: Japonya %20.3, Çin %11.5, Güney Kore %7.9, ABD %6.7, Yeni Zelanda %6.5, Hindistan %5 (2005)
İthalat tutarı: 119.6 milyar $ (2005 verileri)
İthalat ürünleri: makine ve ulaşım araçları, bilgisayar ve ofis makineleri, telekomünikasyon araçları ve parçaları, ham petrol ve petrol ürünleri
İthalat ortakları: ABD %13.9, Çin %13.7, Japonya %11, Singapur %5.6, Almanya %5.6 (2005)
Dış borç tutarı: 323.4 milyar $ (2005)
Para birimi: Avustralya Doları (AUD)
Para birimi kodu: AUD
Mali yıl: 1 Temmuz – 30 Haziran

İletişim

Kullanılan telefon hatları: 11.46 milyon(2005)
Telefon kodu: 61
Radyo yayın istasyonları: AM 262, FM 345, kısa dalga 1 (1998)
Radyolar: 25.5 milyon (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 104 (1997)
Televizyonlar: 10.15 milyon (1997)
Internet kısaltması: .au
Internet servis sağlayıcıları: 264 (2000)
Internet kullanıcıları: 14,663,622 (2006)

Ulaşım ve Taşımacılık

Demiryolları: toplam: 47,738 km (2,540 km elektriklendirilmiş)
Karayolları: toplam: 810,641 km
asfalt: 336,962 km
asfalt olmayan: 473,679 km (2004)
Su yolları: 2,000 km
Boru hatları: ham petrol 2,500 km; petrol ürünleri 500 km; doğal gaz 5,600 km
Limanları: Adelaide, Brisbane, Cairns, Darwin, Devonport (Tasmania), Fremantle, Geelong, Hobart (Tasmania), Launceston (Tasmania), Mackay, Melbourne, Sydney, Townsville
Hava alanları: 455 (2006)

Avusturya

Avusturya Cumhuriyeti ya da kısaca Avusturya, Orta Avrupa’da denize kıyısı olmayan, dokuz eyaletten oluşan bir federasyondur. Batıda Lihtenştayn ve İsviçre, güneyde İtalya ve Slovenya, doğuda Macaristan ve Slovakya, kuzeyde ise Almanya ve Çek Cumhuriyeti ile komşudur.

Coğrafya

Avusturya Batı’da Konstans Gölü’nden doğuda Neusiedl Gölü’ne kadar uzanır. En doğu noktasından en batı noktasının uzaklığı 570 kilometre, en kuzey noktasından en güney noktasının uzaklığı yaklaşık 300 kilometredir.

Doğu Alpler üzerinde kurulmuş bulunduğundan ülkenin aşağı yukarı dörtte üçü dağlık arazidir. Kuzeyde ülkeyi batıdan doğuya kateden Tuna Nehri’nin ülkedeki uzunluğu 350 kilometredir. Bu kısımlar en alçak yerlerdir. Alpler Avusturya’da ülkeyi batıdan doğuya doğru üç sıra halinde kaplamışlardır. Ülkenin en yüksek dağı 3798 m ile “Gross Glockner”dir.

Göller bakımından çok zengin olmasına rağmen bu göller çok küçüktür. En büyük gölü Neusiedl Gölü’dür ki, yüzölçümü 320 km² dir. Bunun bir kısmı da Macaristan’a aittir.

İklim

Avusturya’nın büyük bölümü, karasal ve okyanus etkileri gösteren, Orta-Avrupa geçiş ikliminin etkisi altındadır. Yoğun yağış ve Batı rüzgarı iklimi etkileyen önemli etkenlerdir. Alp bölgesinin kendine ait bir iklim özelliği vardır. Bu bölgede yazlar serin, kışlar bol kar yağışlıdır. Burada yıllık yağış 3000 mm. seviyesine ulaşır.

Ülkenin kuzey ve batısını etkisi altına alan okyanus etkisi nedeniyle bu bölgelerde yağışlar daha düşük (yıllık 2000 mm.) ve yıl içinde sıcaklık farklılaşmaları daha stabildir. Kışlar bu bölgelerde göreceli olarak yumuşak ve yazlar da sıcak geçer. Salzburg’da ortalama sıcaklık Ocak ayında -2°C Temmuz’da 18°C’dir.

Ülkenin doğusunda karasal iklim egemendir. Bu bölgede kışlar çok sert ve yağışlı geçer. Yağışlar genellikle kar şeklinde olup, alçak yerlerde yağmur halinde olur. Hava sıcaklığı kışın genellikle 0°C’ın altında bulunur. Bu zamanda dahi hava açık ve berrak olduğundan kış sporlarına elverişlidir. Ortalama sıcaklık Ocak ayında -4°C, Temmuz ayında 18°C’dir. Bu bölgede yıllık yağış oranı 600 mm. civarındadır.

Tuna Nehri kış aylarında donduğundan, ulaşımın aksamaması için buz kırma çalışmaları devamlı yapılır. Yükseklerde fırtınalar bazen çok şiddetli olur. Kara iklimi özelliğinden dolayı yaz ayları sıcak geçer. Sıcaklık ortalaması 20°C’ın üzerindedir. Bu mevsimde az miktarda da olsa yağış görülür.

Bitki Örtüsü ve Hayvanlar

Ülkenin toplam alanının yarıya yakını ormanlıktır. Kuzey Alplerin ön bölgesini daha çok meşe ve kayın ağaçlarının hakim olduğu ormanlar kaplar. Waldviertel ve Hausruck bölgeleriyle merkezi Alpler’in doğu kısmı kayın, meşe, akçaağaç, ladin ağırlıklıdır.

Avusturya’nın en önemli çevre sorunu sanayi, turizmin yol açtığı yoğun trafik ve çevre ülkelerin çevre kirliliğinin büyük katkıda bulunduğu asit yağmurudur. Ormanlık alanın dörtte biri bu problemden etkilenmektedir ve kimi bölgelerde ağaç sayısında hızlı bir azalma gözlenmektedir. Yoğun tarım, elektrik enerjisi elde etmek üzere yapılan barajlar ve ormanların azalmasıyla ortaya çıkan erozyon ülkenin diğer önemli çevre sorunlarıdır.

Avusturya’nın hayvanlar dünyası Orta Avrupa’nın çeşitliliğini gösterir. Dağlık bölgelerin tipik türleri dağ keçileri ve dağ sıçanlarıdır. Ormanlarda ayrıca karaca, alageyik ve yaban domuzları da yaşar. Ülkede 1997 yılından beri koruma altında bulunan iki düzine kadar özgür kahverengi ayı yaşamaktadır. Ülkenin doğusunda tarla faresi ve tarla sincabına rastlanır.

Ülkenin toplam alanının % 24’ü doğal koruma altındadır. Avusturya’da üç doğal park, yüzlerce de koruma alanı ve doğal park bulunur.

Doğal kaynaklar

Ülkenin aşağı yukarı %47’si ormanlarla kaplıdır. Orta Avrupa’nın en fazla ormana sahip ülkesidir. Alplerin 2150 metreye kadar olan yüksekliklerinde mevcut olan ormanların büyük bir kısmı özel şahıslara aittir.

Madenler bakımından oldukça zengin sayılan Avusturya’da demir, magnezyum, grafit ve kömür elde edilir. Dünyada en çok grafit üreten ülkedir. Petrol ve doğal gaz üretiminde Avrupa’da dördüncü sıradadır. Bunlardan başka bakır, çinko, kurşun, antimon, boksit ve tungsten madenleri de kafi miktarlarda üretilmektedir.

Nüfus ve sosyal hayat

8,17 milyon olan nüfusun yaklaşık % 93’ü Avusturyalı’dır. Almanlar, Slavlar, Hırvatlar ve Macarlar (özellikle Burgenland’da), Slovenler (özellikle Karintiya’da), Çekler (özellikle Viyana’da) ve daha küçük sayıda da İtalyanlar, Sırplar, Romenler ve Türkler ülkenin diğer azınlık gruplarıdır. Nüfusun %18,6’sını 1-14 yaş grubu, %61,6’sını 15-59 yaş grubu, %19,8’ini de 60 yaşından yukarısı teşkil etmektedir. Halkın % 68’i şehirlerde yaşar. Ülkenin nüfus yoğunluğu kilometre kareye 99 kişidir. Bununla birlikte nüfus alana eşitsiz dağılmıştır. Alplerin geniş bölgelerinde yerleşim yoktur. Yıllık nüfus artışı 2004 yılına göre yüzde 0,14 seviyesindedir. Ortalama yaşam süresi erkeklerde 76, kadınlarda 81,9 yıldır.

En önemli şehirleri Viyana (1,56 milyon), Graz (227 bin), Linz (186 bin), Salzburg (145 bin) ve İnnsbruck’dur (114 bin). Tabiat şartları icabı kış sporlarının merkezi durumundadır. Dolayısıyla turizm ve kış sporları çok gelişmiştir.

Okuma-yazma oranı oldukça yüksektir (% 98 (1983)). Ülkedeki eğitim kurumları Avrupa’nın en eski eğitim kurumlarındandır. Mesela Viyana Üniversitesi 1365’te kurulmuştur. Ülkede mevcut dört üniversite ve buna bağlı çeşitli fakülte ve üniversite seviyesinde akademiler vardır. Kilisenin eğitim ve öğretimde büyük bir ağırlığı vardır. Avrupa’nın kavşak noktası olduğu için taşımacılık ve ulaşım çok gelişmiştir.

Ülkenin resmi dili Almanca’dır. Bölgesel azınlık dili olarak Slovence ve Hırvatça da resmi dil olarak kabul edilmektedir. Sırpça, Türkçe, Slovence, Hırvatça, Macarca ve Çekçe ülkede konuşulan diğer önemli dillerdir.

Ülke nüfusunun % 78’ini Katolikler oluşturur. Yaklaşık % 5 oranında Protestan bulunur. Nüfusun geri kalanı aralarında Müslüman ve Yahudilerin de bulunduğu çeşitli azınlıkların dinlerine mensuptur.

Siyasî Hayat

Başkent Viyana’da bulunan parlamento binasıAvusturya anayasasına göre ülke demokratik federal bir cumhuriyettir. Burgenland, Karintiya, Aşağı Avusturya, Yukarı Avusturya, Salzburg, Steiermark, Tirol, Vorarlberg ve Viyana olmak üzere dokuz eyaletten oluşmaktadır.

Yürütme: Devlet Başkanı, Federal Cumhurbaşkanı sıfatı taşır. Anayasa, altı yıllık bir devre için devlet başkanının halk tarafından seçilmesini şart koşmuştur. Federal Cumhurbaşkanı dış meselelerde devleti temsil eder. Anlaşma ve kanunları imzalar, şansölye, yardımcı şansölye, bakan ve diğer yetkilileri tayin eder. Başkan aynı zamanda meclisi toplar, fesheder ve tatile sokabilir.

Hükümet başkanı ise Şansölye olarak da bilinen Federal Başbakan’dır.

Yasama: Parlamento iki kamaralıdır: Bundesrat (Eyaletler Meclisi), eyalet parlamentoları tarafından seçilen 62 milletvekilinden; Nationalrat (Millî Meclis)) ise nisbi temsil ile doğrudan seçilen 183 üyeden oluşmaktadır. Nationalrat adaylarının en az 19 yaşını doldurma şartı vardır. Bundesrat’ta hangi eyaletin kaç parlamenterle temsil edileceği, eyaletin nüfusuna bağlı olarak belirlenir. Bu meclis sadece danışman fonksiyonuna sahip olmasına karşın, kimi yasaların çıkmasını geciktirebilir.

Avusturya’da oy kullanma yaşı 16’dır.

Yargı: En üst aşamada üç mahkeme bulunur: Sadece olağanüstü durumlarda devreye giren Anayasa Mahkemesi (Verfassungsgerichthof), İdare Mahkemesi (Verwaltungsgerichthof) ve olağan durumlardan sorumlu olan Yüksek Mahkeme (der Oberste Gerichthof). Yüksek mahkemenin altında 4 yüksek eyalet mahkemesi, 17 bölge ve eyalet mahkemesi ve 200 tane de belde mahkemesi bulunur.

Savunma: 1955 yılında Avusturya’da zorunlu askerlik uygulaması başlamıştır. Zorunlu askerlik sadece erkekler için 8 aydır. 11 Şubat 1998’de asker sayısının 120 000’den 92 000’e indirilmesine karar verilmiştir. Nisan 1998’den bu yana kadınlar da gönüllü olarak askeri hizmete alınmaktadır. Düşünsel ya da dini nedenlerle silahlı görev yapmak istemeyenler için sosyal hizmetlere yönelik kurumlarda çalışarak sivil hizmet yapmak da mümkündür. Ayrıca Avusturya bayrağı önünde selam durmak istemeyen Müslüman kökenli askerlerin bayrak törenine katılma zorunluluğu yoktur.

Genel (2007)

Federal Cumhurbaşkanı – Dr. Heinz Fischer (SPÖ)
Başbakan – Dr. Alfred Gusenbauer (SPÖ)
Parlamento Başkanı – Barbara Prammer (SPÖ)
Dışişleri Bakanı – Dr. Ursula Plassnik (ÖVP)
Hükümet – Avusturya Sosyaldemokrat Partisi (SPÖ) ve Avusturya Halk Partisi (ÖVP)

Hükümet 28 Şubat 2003 tarihinde ÖVP–FPÖ tarafından kurulmuş ve 6 Mart 2003 günü yapılan güven oylamasıyla görevine başlamıştır. Ancak 2005 yılı Nisan ayında FPÖ’lü bütün Bakanlar ve 18 milletvekinden 17 tanesi Parti’den ayrılarak Haider tarafından kurulan BZÖ’ye bağlılıklarını açıklamışlardır.

Hükümet Üyeleri (2007)

Başbakan – Dr. Alfred Gusenbauer (SPÖ)
Başkaban Yardımcısı ve Maliye Bakanı – Wilhelm Molterer (ÖVP)
Avrupa ve Uluslararası İşleri Bakanı – Dr. Ursula Plassnik (ÖVP)
Ulaştırma, Yenilik ve Teknoloji Bakanı – Werner Faymann(SPÖ)
Ekonomi Bakanı – Martin Bartenstein (ÖVP)
İçişleri Bakanı – Günter Platter (ÖVP)
Eğitim, Sanat ve Kültür Bakanı – Claudia Schmied (SPÖ)
Sosyal Güvenlik ve Tüketiciyi Koruma Bakanı – Erwin Buchinger (SPÖ)
Sağlık, Aile ve Gençlik Bakanı – Andrea Kdolsky (ÖVP)
Savunma Bakanı – Norbert Darabos (SPÖ)
Tarım, Orman, Çevre ve Su Ekonomisi Bakanı – Josef Pröll (ÖVP)
Adalet Bakanı – Maria Berger (SPÖ)
Bilim ve Araştırma Bakanı – Johannes Hahn (ÖVP)
Kadın Bakanı – Doris Bures (SPÖ)

Avusturya’da Kabine mensubu sayılan Devlet Sekreterlerinin listesi ise şöyledir:
Ekonomiden sorumlu Devlet Sekreteri – Christine Marek (ÖVP)
Spordan sorumlu Devlet Sekreteri Karl – Reinhold Lopatka (ÖVP)
Maliyeden sorumlu Devlet Sekreteri – Christoph Matznetter (SPÖ)
Başbakanlıkten sorumlu Devlet Sekreteri – Heidrun Silhavy (SPÖ)
Altyapıdan sorumlu Devlet Sekreteri – Christa Kranzl (SPÖ)
Dışişleriden sorumlu Devlet Sekreteri – Hans Winkler (ÖVP)

Siyasî Partiler ve Başkanları (2007)

Avusturya’nın Sosyal Demokratik Partisi (SPÖ) – Dr. Alfred Gusenbauer
Avusturya’nın Halk Partisi (ÖVP) – Dr. Wilhelm Molterer
Avusturya’nın Özgürlük Partisi (FPÖ) – Heinz-Christian Strache
Yeşiller Partisi (GRÜNE) – Dr. Alexander van der Bellen
Avusturya’nın Geleceğinin İttifakı (BZÖ) – Peter Westenthaler (2005 yılı Nisan ayında FPÖ’den koparak kurulmuştur)
Avusturya’nın Komünist Partisi (KPÖ) – Mirko Messner
Liberal Forum (LIF) – Alexander Zach

2000’li Yıllarda Siyasî Yaşam

24 Kasım 2002 tarihinde yapılan erken genel seçimlerden (ülkede erken genel seçimlere gidilmesinin nedeni FPÖ içinde yaşanan anlaşmazlıkların su yüzüne çıkması ve FPÖ Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Susanne Riess-Passer’in görevinden istifa etmesi olmuştur) sonra kurulan ikinci ÖVP-FPÖ koalisyon hükümetinin gündemini AB kapsamında ve küresel gelişmeler çerçevesinde iktisadi politikaların yönlendirilmesi çabaları meşgul etmektedir. Bu çerçevede, işsizlik oranını azaltma, sosyal güvenlik ile vergi politikalarını yenileme ve devlet kadroları ile refah devleti uygulamalarında değişiklikler üzerinde durulmaktadır. Ayrıca, bütçe açığını kapatmak ve kamu borcunu azaltmak amacıyla yapısal reformların gerçekleştirilmesi de gündemde yer almaktadır.

FPÖ’nün bilahare gerçekleştirilen seçimlerde dikkate değer oy kaybına uğraması ve 2004 yılının ikinci yarısında yapılan eyalet seçimlerinde de oy kaybının devam etmesi bu partide çalkantılara yol açmış ve ilk aşamada FPÖ’deki aşırı sağ kanat tasfiye edilmiştir. Bilahare partinin gayriresme lideri konumunda bulunan Karintiya Eyaleti Başkanı Haider FPÖ’den ayrıldığını ve “Avusturya’nın Geleceği için Birlik” (BZÖ) adlı bir parti kurduğunu açıklamıştır. Bu gelişmeler çerçevesinde FPÖ’nün resmî lideri ve Haider’in kızkardeşi Ursula Haubner, koalisyon Hükümetindeki Bakanların tümü ve Parlamento’daki 18 milletvekilinden 17 tanesi yeni partiye katıldıklarını açıklamışlardır. Hükümetin FPÖ’lü üyeleriyle Parlamento’daki FPÖ milletvekillerinin Haider’e bağlılıklarını açıklamalarıyla Şansölye Schüssel Hükümeti devam ettirme kararı almıştır.

Ekonomi

Avusturya ekonomisi, sanayi, turizm ve tarıma dayanmaktadır. Tarıma elverişli toprakları azdır. Bol ürün alabilmek için modern tarım İkinci Dünya Savaşından sonra hızla gelişmiştir. Ülkenin alçak bölgelerinde bulunan çayırlık alanlarda hayvancılık gelişmiştir.

Ekonomisinin ana kaynağını meydana getiren sanayi dalında, pik demir ve ham çelik, alüminyum üretimi ön sıralarda yer alır. Kağıt, kimyasal madde ve plastik diğer sanayi ürünleridir.

Avusturya, dünyanın önde gelen tabii magnezit üreticisidir. Schwechat’taki büyük petrol rafinerisi, ülkenin toplam petrol ve petrol ürünleri tüketiminin dörtte üçünü karşılar.

Geniş ormanlarından elde edilen kerestenin sadece bir bölümü ülkede işlenir. İşlenmemiş kereste ülkenin başlıca ihraç ürünleri arasında yer alır.

En önemli ihraç ürünlerini; makinelar, elektronik araçlar, maden ürünleri, kağıt, elektrik enerjisi, gıda maddeleri meydana getirir.

Turizm

Avusturya’nın dağları, ormanları ve vadileri yaz ve kış aylarında ideal tatil yerleridir. Göller, dağlar ve vadiler, çeşitli sporları ile ünlüdür. Viyana ise müzik, güzel sanatlar ve tarihi eserlerin merkezidir. Operalar, sanat galerileri bale gösterilerinin verildiği salonlar başşehirde toplanmıştır. Kış aylarında binlerce ziyaretçi, kayak yapmaya Avusturya’ya gelmektedir.

Avusturya’nın Eyaletleri

Federal bir cumhuriyet olan Avusturya, dokuz eyaletten oluşur:

Eyalet (Bundesland) Başkent şeklinde:
1 Burgenland Eisenstadt
2 Karintiya (Kärnten) Klagenfurt
3 Aşağı Avusturya (Niederösterreich) St. Pölten
4 Yukarı Avusturya (Oberösterreich) Linz
5 Salzburg Salzburg
6 Steiermark Graz
7 Tirol Innsbruck
8 Vorarlberg Bregenz
9 Viyana (Wien) Viyana (Wien)

Türkiye-Avusturya İlişkileri

İki ülke ilişkileri Osmanlı dönemine kadar gider. Osmanlı döneminde iki rakip olan bu iki ülke 20. yüzyılda farklı bir ilişki formatına girmişlerdir. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avusturya tarafsız ülke haline gelmiş, Türkiye ise NATO kanadında yer almıştır.

Avusturya ayrıca Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğinde de ciddi sorunlar çıkarmaktadır. Türkiye’nin AB’ye tam üye olmasına şüphe ile yaklaşan Avusturya daha çok imtiyazlı ortaklık üzerinde durmaktadır.

Türkiye-Avusturya Ekonomik İlişkileri

İthalat-İhracat [değiştir]Aşağıdaki tablo yıllara göre Türkiye’nin Avusturya’ya yaptığı ihracat ve Avuturya’dan yaptığı ithalatı göstermektedir. Rakamlar “milyon ABD Doları” cinsindendir.

Yıllar İhracat İthalat Denge Hacim şeklinde:
1998 304,0 608,3 – 304,3 912,3
1999 312,2 508,4 – 196,2 820,6
2000 292,7 515,1 – 222,4 807,8
2001 341,5 415,5 -74 757,0
2002 362,6 579,0 – 216,4 941,6
2003 472 823 – 351 1.295
2004 561,4 1.071,8 – 510,4 1.633,2
2005 658,2 931,1 -272,9 1.589,3

İki ülke arasındaki dış ticarette, 1996-2006 dönemindeki en önemli gelişme, ticarete konu malların çeşitlendirilmesi olmuştur. Türkiye’nin Avusturya’ya yönelik ihracatında, 1990 yılında en önemli malı oluşturan tekstil ve konfeksiyon ürünleri, 2003 yılında da ilk sırada yer almış, başta taşıt araçları, TV alıcıları olmak üzere, oto yedek parçaları, pistonlar, yanmalı motorlar, alüminyum ve seramik mamuller mal çeşitliliğinin önemli gruplarını oluşturmuşlardır. Bununla birlikte, Türkiye’den Avusturya’ya yapılan ihracatta başı çeken fındık, magnesit, yaş üzüm ve narenciye satışlarında da kayda değer bir artış gözlemlenmiştir. 2004 yılında Avusturya’ya yönelik mobilya ihracatında da kayda değer bir artış sağlanmıştır. Avusturya’dan ithal edilen mallar arasında en önemlileri, makine, ekipman, kağıt, elektronik-teknik cihazlar ve optik aletlerdir.

Türkiye’deki Avusturya Yatırımları

2004 yılı itibariyle Türkiye’de faaliyet gösteren 106 Avusturya sermayeli firmanın, toplam yabancı sermaye içindeki payı % 0,46’dır. Sözkonusu firmaların toplam sermaye miktarı 140 milyon Dolar civarındadır. 1980 – 2002 döneminde ülkemize girmesine izin verilen yabancı sermaye bakımından, Avusturya firmaları 175,91 milyon Dolar ile 17. sırada yer almaktadırlar.

Avusturya’daki Türk Yatırımları [değiştir]Türkiye’nin Avusturya’daki yatırımlarıda, bankacılık sektörünün başı çekmektedir.1990’lı yılların ikinci yarısında önce Denizbank ve bilahare Vakıfbank, temsilcilik faaliyetlerinin yanısıra Avusturya’da “anonim şirket” olarak örgütlenerek bankacılık işlemlerine başlamışlardır.

Bankalar haricinde, Avusturya’da yerleşik vatandaşlarımızın kurduğu ithalatçı, toptancı ve perakendeci firmalar da bulunmakla birlikte, bu firmaların ekmek üretimi ve sınırlı ölçüde kuru gıda paketleme dışında üretime yönelik faaliyetleri mevcut değildir.Mania-Exim GmbH